ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΑΤΡΑ

ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΝΥΣΟΥ
Το θέατρο μαζί με το ιερό του Διονύσου Ελευθερέως είναι το πρώτο μνημειακό σύνολο που αντικρίζει ο επισκέπτης εισερχόμενος στον αρχαιολογικό χώρο της Νότιας Κλιτύος. Το ιερό ιδρύθηκε τον 6ο αι. π.Χ. από τον τύραννο της Αθήνας Πεισίστρατο ή τους γιους του, που εισήγαγαν και τη λατρεία του θεού από τη Βοιωτία.Υπολογίζεται ότι κατά τον 4ο αι. π.Χ., όταν ολοκληρώθηκε η μνημειακή του διαμόρφωση, το θέατρο χωρούσε περίπου 15.000-16.000 θεατές.

ΘΕΑΤΡΟ ΑΧΑΡΝΩΝ
Για την ύπαρξη του θεάτρου Αχαρνών, μαρτυρούν δύο σημαντικότατες επιγραφές του β΄ μισού του 4ου αι. π.Χ. Μία αναθηματική που είχε βρεθεί από παλιά (άγνωστης προέλευσης από μερικούς, κατά άλλους προερχόμενη από την περιοχή των Αγ. Σαράντα Μαρτύρων) αναφέρει τα έσοδα από τη μίσθωση του θεάτρου σε ιδιώτες για παραστάσεις τραγωδίας ή κωμωδίας, από τα οποία θα πληρώνονταν οι λατρευτικές ανάγκες του δήμου.

ΘΕΑΤΡΟ ΡΑΜΝΟΥΝΤΟΣ
Πήρε την πρώτη του μορφή τις τελευταίες δεκαετίες του 5ου αιώνα. Προορισμός του ήταν η εξασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας στους Αθηναίους από την Εύβοια στην Αθήνα. Ιδιαίτερη σημασία αποκτά με την παρουσία των εφήβων, (νεοσύλλεκτων στρατιωτών) οι οποίοι στα χρόνια του Αριστοτέλη «περιπολούσι την χώραν και διατρίβουσιν εν τοις φυλακτηρίοις».

 


ΘΕΑΤΡΟ ΘΟΡΙΚΟΥ
Το θέατρο του Θορικού θεωρείται το αρχαιότερο στον ελλαδικό χώρο και μοναδικό για το ιδιόμορφο ελλειψοειδές σχήμα του. Κατασκευάστηκε στη φυσική αμφιθεατρική πλαγιά στη νότια πλευρά του λόφου Βελατούρι στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ.







ΘΕΑΤΡΟ ΑΜΦΙΑΡΕΙΟΥ
Το θέατρο πήρε τη μορφή που βλέπουμε σήμερα στη διάρκεια των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων, από τον 3ο μέχρι τον 1ο αι. π.Χ. Η αρ- χική κατασκευή του όμως τοποθετείται στον 4ο αι. π.Χ. Μάλιστα, φαίνεται πως το πρώτο θέατρο που χτίστηκε στην ίδια θέση ήταν ορθογώνιο.





ΘΕΑΤΡΟ ΙΚΑΡΙΑΣ
Το αρχαίο θέατρο Ικαρίας Αττικής βρίσκεται στο θρησκευτικό και διοικητικό κέντρο του αρχαίου δήμου του Ικαρίου στο σημερινό Διόνυσο Αττικής. Από το θεατρικό χώρο σώζονται ελάχιστα οικοδομικά κατάλοιπα, λόγω μεταγενέστερων παρεμβάσεων. Το κοίλο έχει καταστραφεί από τη διάνοιξη δρόμου τον 19^ο αιώνα.

ΘΕΑΤΡΟ ΖΕΑΣ
Το θέατρο της Ζέας που βρίσκεται στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο με το αρχαιολογικό μουσείο είναι των ελληνιστικών χρόνων (2ου αιώνα π.κ.χ.). Από το θέατρο σήμερα σώζεται σε σχετικά καλή κατάσταση η ορχήστρα και η σκηνή, αντίθετα από το κοίλον του θεάτρου δεν σώζεται τίποτα από τις αλλεπάλληλες σειρές εδωλίων των θεατών.

ΘΕΑΤΡΟ ΕΥΩΝΥΜΟΥ
Από ευρήματα που ανακαλύφτηκαν ο Δήμος Ευώνυμου είχε κατοικηθεί πριν από την κλασική εποχή και αναπτυσσόταν κατά μήκος της λεωφόρου Βουλιαγμένης και έφτανε μέχρι και τον άλλο σταθμό του ΜΕΤΡΟ «Αργυρούπολη». Πήρε το όνομα του από τον γίγαντα Ευώνυμο γιό του Ουρανού και της Γής. Είχε ως κέντρο του το αρχαίο θέατρο, το οποίο χτίστηκε στα μέσα του 4ου αιώνα πχ. και εγκαταλείφθηκε την Ρωμαϊκή εποχή λόγω πλημμύρας.

 

ΜΙΚΡΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
Το θέατρο είναι αφιερωμένο στον θεό Διόνυσο και σύμφωνα με τις επιγραφές εκτιμάται ότι κατασκευάσθηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. Μετά από 23 αιώνες το 1971 άρχισε η ανασκαφή του ενώ ακόμη και σήμερα εκτελούνται εργασίες για την πλήρη αναστήλωσή του.

ΘΕΑΤΡΟ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
Το αρχαίο θέατρο κατασκευάστηκε από τον αρχιτέκτονα Πολύκλειτο τον Νεότερο όπως αναφέρει ο Παυσανίας. Ο Παυσανίας εξαίρει το θέατρο για τη συμμετρία και την ομορφιά του. Με μέγιστη χωρητικότητα 13.000 - 14.000 θεατών το θέατρο φιλοξενούσε τους μουσικούς, ωδικούς και δραματικούς αγώνες που συμπεριλαμβάνονταν στη λατρεία του Ασκληπιού. Το σκηνικό οικοδόμημα του θεάτρου κτίστηκε σε δύο οικοδομικές φάσεις: η πρώτη τοποθετείται στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. και η δεύτερη στα μέσα του 2ου αι. π.Χ. Μέχρι και σήμερα το θέατρο χρονολογούνταν κατ’ αναλογία με τη χρονολόγηση του σκηνικού οικοδομήματος σε δύο φάσεις: η πρώτη στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. και η δεύτερη στα μέσα του 2ου αι. π.Χ.

ΚΛΑΣΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΓΟΥΣ
Το αρχαίο θέατρο Άργους που στην αρχική μορφή του χωρούσε 20.000 θεατές και χρησίμευε και ως εκκλησία του Δήμου. Συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα αρχαία θέατρα στην Ελλάδα. Το θέατρο οικοδομήθηκε κατά την ελληνιστική εποχή, στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. και αντικατέστησε το παλαιότερο της πόλης, που βρισκόταν περίπου 100 μ. νοτιότερα και είχε κτιστεί τον 5ο αι. π.Χ. Στα ρωμαϊκά χρόνια, κυρίως το 2ο αι. μ.Χ., την εποχή του αυτοκράτορα Αδριανού, το μνημείο επαναδιαμορφώθηκε. Το θέατρο εγκαταλείφθηκε οριστικά στο τέλος του 4ου αι. μ.Χ.

ΘΕΑΤΡΟ ΓΥΘΕΙΟΥ
Tο αρχαίο θέατρο του Γυθείου βρίσκεται στους πρόποδες του λόφου της ακρόπολης, στο βόρειο τμήμα της πόλης του Γυθείου και χρονολογείται στους ρωμαϊκούς χρόνους (2ος αι. μ.κ.χ.).

Το μνημείο ανασκάφηκε το 1891 από τον Aνδρέα Σκιά. Tότε ήρθε στο φως σχεδόν ολόκληρο το μνημείο, εκτός από το πίσω μέρος της σκηνής.

 

ΘΕΑΤΡΟ ΣΠΑΡΤΗΣ
Η κατασκευή που βλέπουμε σήμερα ανάγεται στους ρωμαϊκούς χρόνου, ενώ υπάρχουν και πολλά άλλα επί μέρους στοιχεία που χρονολογούνται μέχρι και το τέλος του 4ου μ.κ.χ. αιώνα. Ίχνη μόνο διατηρήθηκαν από ένα παλαιότερο θέατρο της εποχή; του τυράννου Νάβι (200 π.κ.χ.).

ΘΕΑΤΡΟ ΑΙΓΕΙΡΑΣ
Το θέατρο κατασκευάστηκε τον 5ο προς 4ο αιώνα π.κ.χ.Το προσκήνιο του θεάτρου ήταν διακοσμημένο με ημικίονες. Διατηρείται ακόμη η αποχέτευση της ορχήστρας και ο βόρειος τοίχος της σκηνής με μία κεντρική πύλη που στα ρωμαϊκά χρόνια την εντείχισαν. Το μεγαλύτερο μέρος από αυτά τα στοιχεία του θεάτρου καταστράφηκε τον 2ο αιώναμ.κ.χ.όταν έγινε η μετατροπή της σκηνής.



ΘΕΑΤΡΟ ΛΕΟΝΤΙΟΥ
Το Αρχαίο Λεόντιο ήταν πόλη της Αχαίας που είχε ιδρυθεί από τους Ιώνες και ήταν μέλος της Ιωνικής Δωδεκάπολης. Η πόλη καταστράφηκε στα τέλη του 3ου π.χ. αιώνα από τον Φίλιππο τον Ε' της Μακεδονίας.

ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΛΕΙΤΟΡΑ
Ο Κλείτωρ ή Κλείτωρας, ήταν αρχαία Αρκαδική πόλη-κράτος. Ιδρύθηκε από Πελασγούς πρώτο Έλληνες και ήταν από τις πλουσιότερες και ισχυρότερες πόλεις της Αρκαδίας. Η θέση της αρχαίας πόλης έχει βρεθεί αλλά δεν έχει ανασκαφεί αλλά υπάρχουν εμφανή πολλά λείψανα της αρχαίας πόλης. Βρίσκεται τρία χιλιόμετρα από την σημερινή κωμόπολη Κλειτορία. Σώζεται το αρχαίο θέατρο στο οποίο γίνονται παραστάσεις, τα τείχη της πόλης και πολλά ερείπια κτιρίων.

ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΚΕΡΥΝΕΙΑΣ
Το θέατρο της Κερύνειας βρίσκεται στη θέση Παλιόμυλος, βόρεια του Δ. Δ. Μαμουσιάς του Δήμου Αιγιαλείας. Με τα ελάχιστα ανασκαφικά στοιχεία, που διαθέτουμε, χρονολογείται στην ελληνιστική εποχή (3ος – 2ος αι. π.Χ.).

ΘΕΑΤΡΟ ΗΛΙΔΟΣ
Το αρχαίο θέατρο βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της αγοράς της αρχαίας πόλης Ήλιδος, σε μια παλιά αναβαθμίδα του Πηνειού ποταμού. Το θέατρο αυτό παρουσιάζει την μάλλον σπάνια ιδιομορφία ότι το κοίλο του ήταν χωμάτινο. Κτίστηκε τον 4ο αι. π.χ. και υπέστη μετασκευές στα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια.

ΘΕΑΤΡΟ ΠΛΑΤΙΑΝΑΣ
Το θέατρο χτίσθηκε στο VI άνδηρο της ακρόπολης της Πλατιάνα, στο όρος Λαπίθα.Όπως σώζεται σήμερα, το θέατρο διαθέτει την τριμερή χαρακτηριστική διάρθρωση των ελληνιστικών θεάτρων: κοίλο, ορχήστρα και σκηνικό οικοδόμημα.

ΘΕΑΤΡΟ ΙΣΘΜΙΑΣ
Το θέατρο Ισθμίας βρίσκεται στο πρανές μιας ρηχής ρεματιάς, βορειοανατολικά του πλατώματος του τεμένους του Ποσειδώνα. Η πρώτη κατασκευή του χρονολογείται στο β΄ μισό του 5ου αιώνα π.Χ. Έναν περίπου αιώνα μετά, το θέατρο ανακατασκευάστηκε. Τα ρωμαϊκά χρόνια το κοίλο διευρύνθηκε. Το θέατρο ανασκάφηκε μεταξύ των ετών 1952-1967, αλλά διατηρείται σήμερα σε κακή κατάσταση.

ΘΕΑΤΡΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ
Το θέατρο της Κορίνθου είχε μακραίωνη ιστορία και υπήρξε τόπος διεξαγωγής ιδιαίτερα δραματικών γεγονότων. Το πρώτο θέατρο της Κορίνθου του οποίου σώζονται ίχνη, κτίστηκε στο σημείο αυτό στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ. και θα πρέπει να είναι αυτό που αναφέρεται από τον Ξενοφώντα κατά τις σφαγές των φιλολακώνων κορινθίων το 393 π.Χ. από τους Αθηναίους, Αργείους και Βοιωτούς, που ήθελαν να κρατήσουν την Κόρινθο μακριά από την επιρροή της Σπάρτης.

ΘΕΑΤΡΟ ΣΙΚΥΩΝΑΣ
Στο ανώτερο υψίπεδο, καθ' υπόδειξη του Δημητρίου του Πολιορκητή, κτίστηκε η ελληνιστική Σικυώνα. Εκεί, κατασκευάστηκε το θέατρο στα πρώτα μετά την ίδρυση της πόλης χρόνια περί το 303 π.Χ. στο προσφορότερο κοίλο, για την κατασκευή του, μέρος, ενώ ένα μέρος των κερκίδων λαξεύτηκαν σε βράχο.

ΘΕΑΤΡΟ ΦΛΙΟΥΝΤΟΣ
Η πρώτη φάση του Θεάτρου στα Ίσθμια χρονολογείται στο β΄ μισό του 5ου αι. π.Χ. και αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι είχε τρίπλευρο κοίλο και ως επί το πλείστον τα μέρη του (εδώλια, σκηνή) ήταν κατασκευασμένα από ξύλο. Η δεύτερη φάση χρονολογείται ένα περίπου αιώνα αργότερα (τέλη 4ου αι. π.Χ.), όταν το κοίλο διευρύνεται και αποκτά το γνωστό καμπύλο σχήμα.

ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΜΕΣΣΗΝΗΣ
Το Θέατρο της Μεσσήνης, για το οποίο μόνον έμμεση μνεία γίνεται από τον Παυσανία (4.32.6), αποκαλύφθηκε ΒΔ του Ασκληπιείου και 50μ. δυτικά της Αγοράς. Κατασκευάστηκε τον 3ο-2ο αι. π.Χ. και είναι από τα μεγαλύτερα της αρχαιότητας.

Στους Ρωμαϊκούς Αυτοκρατορικούς χρόνους(1ος-2ος αι. μ.Χ.) έλαβε τη σημερινή του μορφή μετά από ριζικές μετατροπές, που έγιναν στο κοίλο και στη σκηνή της Ελληνιστικής περιόδου.
ΘΕΑΤΡΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΤΕΓΕΑΣ
Το μοναδικό αυτό κειμήλιο βυζαντινής αρχιτεκτονικής «Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου» χτισμένο κατά μία άποψη τον έβδομο και κατά άλλη τον ενδέκατο μ. Χ. αι. επάνω στα ερείπια του αρχαίου θεάτρου της Τεγέας με υλικά του, αντικατέστησε τον αρχαίο ναό της Αλέας Αθηνάς.

ΘΕΑΤΡΟ ΜΑΝΤΙΝΕΙΑΣ
Το αρχαίο Θέατρο της Μαντινείας δεσπόζει στο δυτικό άκρο της Αγοράς. Είναι από τα λίγα θέατρα που έχουν κατασκευαστεί σε επίπεδο έδαφος και όχι σε λόφο. Το θέατρο άρχισε να χτίζεται το 370 π.Χ. αλλά οπωσδήποτε οι εργασίες για τον εξωραϊσμό του συνεχίστηκαν και επί των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων, τουλάχιστον μέχρι το 222 μ.Χ.Στην αρχική του μορφή χωρούσε πάνω από 6000 θεατές.

ΘΕΑΤΡΟ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ
Το θέατρο Μεγαλόπολης ήταν το μεγαλύτερο του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Αποτέλεσε σπουδαίο πνευματικό και καλλιτεχνικό κέντρο τον 3ο αιώνα π. Χ. για την Μεγάλη Πόλη και το Αρκάδων Κοινό μαζί με το Θερσίλειο βουλευτήριο, την Αγορά, τα Ιερά, τη Φιλίππειο Στοά.

ΘΕΑΤΡΟ ΟΡΧΟΜΕΝΟΥ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
Το θέατρο του Ορχομενού είναι από τα πλέον μεγάλα του αρχαίου κόσμου χτισμένο στους ελληνιστικούς χρόνους. Στο χώρο του θεάτρου εκτός από παραστάσεις λάμβαναν χώρα και αγώνες προς τιμήν του Διονύσου.

 





ΘΕΑΤΡΟ ΘΗΒΩΝ
Αρχαίο Θέατρο Σε κοντινή απόσταση από τη Νέα Αγχίαλο στις Μικροθήβες αρχαιολογικές έρευνες αποκάλυψαν το αρχαίο θέατρο των Φθιώτιδων Θηβών , 3000 θέσεων περίπου, το οποίο υπολογίζεται ότι θεμελιώθηκε στα ελληνιστικά χρόνια και λειτούργησε μέχρι την ύστερη ρωμαϊκή εποχή. Ας ενώσουμε τις φωνές μας για την ανάδειξη του Αρχαίου Θεάτρου Μικροθηβών για το καλό του τόπου μας και ολόκληρης της Μαγνησίας.

 
ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΒΕΙΡΙΟ ΘΗΒΑΣ
Δίπλα στο ιερό των Καβείρων βρίσκονται τα ερείπια ενός αρχαίου μικρού θεάτρου. Κατασκευάστηκε κατά την ελληνιστική περίοδο. Δε διέθετε σκηνή, αλλά είχε 10 κερκίδες και ένα βωμό στο μέσο της ορχήστρας διαμέτρου 26 μέτρων και συνολική διάμετρο θεάτρου τα 60 μ.

ΘΕΑΤΡΟ ΟΡΧΟΜΕΝΟΥ
Στην ΒΑ πλευρά του Θολωτού τάφου και δυτικά της Παναγίας της Σκριπούς, βρίσκεται το αρχαίο θέατρο του Ορχομενού που χρονολογείται στον 4^ο αι. π.X και ενδεχομένως συνδέεται με την εποχή επέκτασης των τειχών της πόλης από τους Μακεδόνες .

ΘΕΑΤΡΟ ΧΑΙΡΩΝΕΙΑΣ
Το θέατρο σε μια ιδιαίτερα απλή μορφή , ήταν σε χρήση τουλάχιστον από τα τέλη 5ο αι. π.Χ. Τα εδώλια (=καθίσματα) είχαν σκαλιστεί πάνω στον σκληρό, γκρίζο βράχο σε 8-10 ευθύγραμμες σειρές, μήκους 37 περίπου μ. και μπορούσαν να φιλοξενήσουν 500 περίπου θεατές. Σε αυτήν την φάση ο χώρος ίσως χρησιμοποιήθηκε γενικά για συναθροίσεις πολιτών και όχι μόνο για θεατρικές παραστάσεις. Με την ίδια μορφή το μνημείο εξακολούθησε να λειτουργεί όλον σχεδόν τον 4ο αι. π.Χ.
ΘΕΑΤΡΟ ΔΕΛΦΩΝ
Το θέατρο των Δελφών είναι ένα από τα λίγα θέατρα της αρχαίας Ελλάδας, για το οποίο γνωρίζουμε τόσο την ακριβή χρονολόγηση όσο και τις μορφές που είχε στη διάρκεια των αιώνων, το συνολικό του σχέδιο και την όψη του κοίλου.  Η μορφή του πρώτου θεάτρου, που κατασκευάσθηκε στο χώρο, δεν μας είναι γνωστή. Είναι πιθανό ότι οι θεατές κάθονταν σε ξύλινα καθίσματα ή απ' ευθείας στο έδαφος. Αργότερα, τον 4ο αι. π.Χ., κτίσθηκε το πρώτο πέτρινο θέατρο και ακολούθησαν πολλές επισκευές του. Τη σημερινή του μορφή, με τη λιθόστρωτη ορχήστρα, τα λίθινα εδώλια και τη σκηνή, έλαβε κατά τους πρώιμους ρωμαϊκούς χρόνους, το 160/159 π.Χ., όταν ο Ευμένης Β΄ της Περγάμου χρηματοδότησε τις κατασκευαστικές και επισκευαστικές εργασίες που έγιναν στο μνημείο.

ΘΕΑΤΡΟ ΕΡΕΤΡΙΑΣ
Το αρχαίο θέατρο Ερέτριας βρίσκεται στη συνοικία Θεάτρου, στον δήμο Ερέτριας του νομού Ευβοίας. Από την πρώτη οικοδομική του φάση που χρονολογείται, κατά πάσαν πιθανότητα, στο τελευταίο τρίτο του 4^ου αι. π.Χ. σώζονται μόνο τα θεμέλια του σκηνικού οικοδομήματος και των παρασκηνίων.

Η σημερινή μορφή του κοίλου και της ορχήστρας ανήκει στη δεύτερη φάση (γύρω στο 300 π.Χ.). Σε αυτή τη φάση το θέατρο έγινε μνημειώδες και με πολλές αρχιτεκτονικές και καλλιτεχνικές λεπτομέρειες. Το κοίλο του που δεν στηρίζεται στο φυσικό λόφο, αλλά σε τεχνητό ημικυκλικό ανάχωμα, ήταν χωρισμένο με δώδεκα κλίμακες σε έντεκα κερκίδες και διέθετε προεδρία για τους επισήμους. Η χωρητικότητά του ήταν 6.000 θεατές περίπου.

Κατά την τρίτη οικοδομική φάση, μετά το 198 π.Χ., επεκτάθηκε το σκηνικό οικοδόμημα με την προσθήκη δύο διακοσμημένων με ζωγραφικά σχέδια πτερύγων και τοποθετήθηκε ένα προστατευτικό κιγκλίδωμα στην πρώτη σειρά των εδωλίων, προκειμένου να προστατεύονται οι θεατές κατά τους αγώνες των μονομάχων πουλάμβαναν χώρα στο θέατρο.

ΘΕΑΤΡΟ ΠΛΕΥΡΩΝΑΣ
Το θέατρο βρίσκεται σε επαφή με τη δυτική πλευρά της οχύρωσης της Νέας Πλευρώνας. Πρόκειται για ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θέατρα της Αιτωλίας, τόσο λόγω της μοναδικής θέας που προσφέρει προς την πεδινή παραλιακή ζώνη στα δυτικά του Μεσολογγίου, όσο και λόγω μιας σημαντικής κατασκευαστικής ιδιαιτερότητας που παρουσιάζει.

ΘΕΑΤΡΟ ΜΑΚΥΝΕΙΑΣ
Νοτιοανατολικά και εξωτερικά της ακρόπολης υπάρχει μικρό μονόσφηνο θέατρο που πιθανόν χρησιμοποιήθηκε και ως βουλευτήριο. Έχει τοξοειδή ορχήστρα χωρίς οχετό και στενό κοίλο χωρίς διάζωμα με 14 συνολικά σειρές ειδωλίων. Οι θέσεις των επίσημων ή τιμώμενων προσώπων τοποθετήθηκαν στο βόρειο τμήμα της ορχήστρας. Ενώπιόν τους σώζεται στη θέση του ως σήμερα ο λίθινος θρόνος του τιμώμενου προσώπου. Οι επίσημοι εκτός από τα δρώμενα στη σκηνή έβλεπαν και τους θεατές.
ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΡΑΤΟΥ
Το θέατρο της Στράτου, στο ανατολικό του διατειχίσματος τμήμα της αρχαίας πόλης, χρονολογημένο στο τέλος του 4ου αι. π.Χ., αποτελεί το μεγαλύτερο σε χωρητικότητα της Αιτωλοακαρνανίας, αφού η χωρητικότητά του ήταν περίπου 7.000 ατόμων. Είναι σκαλισμένο ολόκληρο στο φυσικό βράχο (γκριζοπράσινος ψαμμιτόλιθος). Στο ημικυκλικό κοίλο του σώζονται 28 σειρές εδωλίων, ενώ στις 11 κλίμακές του, που διαιρούν το κοίλο σε 12 κερκίδες, και στον αγωγό, που περιβάλλει την κυκλική ορχήστρα του, έχει χρησιμοποιηθεί λευκή, ασβεστολιθική πέτρα Λεπενούς.

ΘΕΑΤΡΟ ΟΙΝΙΑΔΩΝ
Το αρχαίο Θέατρο Οινιαδών κρατά τις ρίζες της ιστορίας του από τον 4ο αιώνα π.Χ και είναι το πιο καλά διατηρημένο από τα 6 Αρχαία Θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας. Βρίσκεται κοντά στην Αγορά της αρχαίας πόλης, όπου πρωτοκατασκευάστηκε από τους Αθηναίους.

Το Θέατρο δέχτηκε κάποιες μετασκευαστικές επεμβάσεις από τον Μακεδόνα Φίλιππο τον Ε”, ενώ το 167 π.Χ οι Ρωμαίοι επεμβαίνουν ελαφρώς στη διαμόρφωσή του.

ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΛΥΔΩΝΑΣ
Το θέατρο βρίσκεται κοντά στοΕυηνοχώρι, στον νομόΑιτωλοακαρνανίας. Η πρωιμότερη χρήση του χώρου ήταν ίσως για κάποια μυστηριώδη λατρεία. Αυτό εξηγεί και τηντετράγωνηκάτοψη της ορχήστρας.Όταν αργότερα κρίθηκε απαραίτητη η κατασκευή θεάτρου, τότε επεκτάθηκαν οι σειρές των εδωλίων.

 

ΘΕΑΤΡΟ ΑΜΦΙΛΟΧΙΚΟΥ ΑΡΓΟΥΣ
Στον οικισμό Καινούργιο της κοινότηταςΑμπελακίων, που απέχει12 χλμ.από τηνΑμφιλοχία,διατηρούνται τα ερείπια αρχαίας πόλης, η οποία ταυτίζεται με την γνωστή από τονΘουκυδίδησημαντική πόλη τηςΑκαρνανίας, τοΑμφιλοχικό Άργος.

Η θέση του θεάτρου του Αμφιλοχικού Άργους είναι γνωστή ήδη από το 1916, αλλά δεν έχει ακόμα ερευνηθεί ανασκαφικά, γι’ αυτό και είναι ορατές μόνο ορισμένες λιθόπλινθοι του κοίλου.

ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΤΑΝΩΝ
Το θέατρο κατασκευάστηκε κατά τα μέσα του 3ου αι. π. Χ., την εποχή της άνθησης των Γιτάνων, αλλά χρησιμοποιήθηκε ελάχιστα μετά τη Ρωμαϊκή κατάκτηση (168/167 π. Χ.), όταν οι Ρωμαϊκές λεγεώνες υπό τον Αιμίλιο Παύλο κατέστρεψαν τα Γίτανα και πάρα πολλές πόλεις στην Ήπειρο .

ΘΕΑΤΡΟ ΝΙΚΟΠΟΛΗΣ
Το θέατρο της ρωμαϊκής Νικόπολης κατασκευάσθηκε στις αρχές του 1ου αι. μ.Χ. μαζί με άλλα δημόσια κτήρια της πόλης. Πρόκειται για εντυπωσιακό οικοδόμημα στην πλαγιά ενός λόφου και για την καλύτερη προστασία του από σεισμούς.

ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΣΩΠΗΣ
Το Θέατρο της Κασσώπης βρίσκεται στην αρχαία πόλη Κασσώπη, έδρα του θεσπρωτικού φύλου των Κασσωπαίων, η οποία ανάγει την ίδρυσή της στις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ. και βρίσκεται σε οροπέδιο στις υπώρειες του ορεινού όγκου του Ζαλόγγου.

ΘΕΑΤΡΟ ΑΜΒΡΑΚΙΑΣ
Το μεγάλο θέατρο της αρχαίας Αμβρακίας αποκαλύφθηκε αποσπασματικά σωζόμενο- εντός των τειχών της αρχαίας πόλης, μέσα στον πολεοδομικό ιστό της Άρτας. Χρονολογείται στα τέλη του 4^ουμε αρχές του 3^ουαι. π.Χ., την ίδια περίπου περίοδο κατά την οποία υπολογίζεται και η κατασκευή του μικρού θεάτρου της αρχαίας πόλης.

 




ΜΙΚΡΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΜΒΡΑΚΙΑΣ
Μια από τις νεότερες ανακαλύψεις του αρχαιολογικού χώρου της αρχαίας Αμβρακίας, είναι αυτό το μικρό θεατράκι που είναι το μικρότερο από όλα τα αρχαία ελληνικά θέατρα.

Το θέατρο σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις χτίστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Πύρρου, όταν έκανε την Αμβρακία πρωτεύουσα του βασιλείου του και την στόλισε με σημαντικά οικοδομήματα. Το θέατρο δεν κατασκευάστηκε με τη συνήθη πρακτική των αρχαίων Eλλήνων στην πλαγιά κάποιου φυσικού υψώματος, αλλά με επιχωμάτωση. Αυτό ίσως δικαιολογεί και το μικρό του μέγεθος.

ΘΕΑΤΡΟ ΔΩΔΩΝΗΣ
Το θέατρο της Δωδώνης είναι από τα μεγαλύτερα και καλύτερα σωζόμενα αρχαία ελληνικά θέατρα, με χωρητικότητα περίπου 18.000 ατόμων. Κατασκευάσθηκε τον 3ο π.Χ. αιώνα, στο πλαίσιο του φιλόδοξου οικοδομικού προγράμματος που πραγματοποίησε ο Πύρρος, βασιλιάς της Ηπείρου, προκειμένου να αναμορφώσει το πανελλήνιο ιερό και να του δώσει μνημειακό χαρακτήρα.

ΘΕΑΤΡΟ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ
Το θέατρο της Δημητριάδος κατασκευάστηκε ταυτόχρονα με την ίδρυση της πόλης (το 294-2 π.Χ.) από τον Μακεδόνα βασιλέα Δημήτριο Πολιορκητή. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα το θέατρο περιέπεσε σε αχρηστία λόγω καταστροφών του (από την τελευταία εικοσιετία του 2ου αι. π.Χ. έως πιθανόν το 79 μ.Χ.) και μετά από μια μεγάλη ανακαίνιση λειτούργησε μέχρι την τελική του εγκατάλειψη τον 4ο αι. μ.Χ., όταν με την επικράτηση των νέων κοινωνικοπολιτικών δομών στην πόλη, το θέατρο σταμάτησε να φιλοξενεί εκδηλώσεις της δημόσιας ζωής. 


ΘΕΑΤΡΟ ΦΘΙΩΤΙΔΩΝ ΘΗΒΩΝ
Το Θέατρο των Φθιωτίδων Θηβών είναι Ελληνιστικό. Υπάρχει όμως και Ρωμαϊκήφάση, καθώς έγιναν μεγάλης κλίμακας επεμβάσεις για να μετατραπεί το Θέατρο σεΑρένα. Ίσως υπήρχε και παλαιότερη φάση του τέλους του 4ου αι. π.X., όπωςυπαινίσσεται η παρουσία νομισμάτων, η στρωματογραφημένη κεραμική, καθώς καιένα τμήμα πώρινου κίονα.

ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΧΑΙΩΝ ΦΕΡΩΝ
Η ίδρυση της αρχαίας πόλης των Φερών τοποθετείται στο τέλος της νεολιθικής περιόδου και στην αρχή της Εποχής του Χαλκού (περίπου το 3.000 π.Χ.). Για το αρχαίο θέατρο έχουμε αναφορά του Πλούταρχου στο έργο του Βίος του Πελοπίδα, ότι ο τύραννος των αρχαίων Φερών Αλέξανδρος το πρώτο μισό του 4ου αι. π.Χ. παρακολουθούσε τις «Τρωάδες» του Ευριπίδη.

ΘΕΑΤΡΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
Το Α΄ αρχαίο θέατρο της Λάρισας, στο οποίο χωρούσαν πάνω από 10,000 θεατές, κατασκευάστηκε στο α΄ μισό του 3ου αι. π.Χ. στα χρόνια του βασιλιά της Μακεδονίας Αντίγονου Γονατά. Λειτούργησε δε έξι αιώνες περίπου μέχρι το τέλος του 3ου αι. μ.Χ. ή τις αρχές του 4ου αι. μ.Χ. οπότε και διακόπηκε απότομα η λειτουργία του. Μετά από ισχυρό σεισμό που έλαβε χώρα στη Λάρισα του 7ου αι. μ.Χ. κατέρρευσε ένα μεγάλο μέρος του επιθεάτρου και ο δεύτερος όροφος της σκηνής, μέσα στο εσωτερικό της ορχήστρας.

ΜΙΚΡΟ ΘΕΑΤΡΟ ΛΑΡΙΣΑΣ
Πρόκειται για το θέατρο που αντικατέστησε το Α΄ Αρχαίο θέατρο στη ρωμαϊκή περίοδο. Είναι κτισμένο στη νοτιοδυτική πλευρά του λόφου Πευκάκια, που όμως δεν υπάρχει σήμερα λόγω ισοπέδωσης του το 1950 για πολεοδομικούς λόγους. Η ανακάλυψη του έγινε το 1978 κατά τη διάρκεια ανέγερσης οικοδομής, ενώ η αρχαιολόγοι το ανάσκαψαν οριστικά το 1985-1986 και έφεραν στο φως την σκηνή, την ορχήστρα, το κοίλο καθώς και την δεξιά πάροδο και τμήμα της αριστερής.

 


ΘΕΑΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Το θέατρο - στάδιο της Θεσσαλονίκης βρίσκεται στην οδό Απελλού, στην περιοχή της πλατείας Ναβαρίνου.Η παρουσία του θεάτρου στη ρωμαϊκή Θεσσαλονίκη είναι μαρτυρημένη σε επιγραφές και γραπτές πηγές. Η πλέον πρώιμη είναι αυτή του Λουκιανού στο γνωστό έργο του Λούκιος ή Όνος. Επιγραφή του έτους 141 μ.Χ. μας πληροφορεί για τη χορηγία ιδιώτη για την οργάνωση αγώνων μονομάχων και κυνηγιών προς τιμήν του αυτοκράτορα. Σε μια άλλη επιγραφή της εποχής των Σεβήρων, χρονολογημένη το 252 μ.Χ., μαρτυρείται διεξαγωγή κλασικών αγωνισμάτων στην πόλη κατά τη διάρκεια της τέταρτης πυθιάδας.

ΘΕΑΤΡΟ ΒΕΡΓΙΝΑΣ
Στην δυτική πλευρά της πόλης των Αιγών, γύρω στα 50 μ. από το Ανάκτορο, βρίσκεται το Θέατρο της Βεργίνας. Λέγεται ότι εδώ δολοφονήθηκε το 336 π.χ αι. ο βασιλιάς των Μακεδόνων Φίλιππος Β’ κατά τη διάρκεια των γάμων της κόρης του Κλεοπάτρας. Χρονολογείται στο 2ο μισό του 4ου π.χ. αιώνα και ήταν σε χρήση μέχρι το 2ο τέταρτο του 2ου π.χ. αιώνα όπου παρουσιάστηκαν οι Βάκχες του Ευριπίδη.

 



ΘΕΑΤΡΟ ΜΙΕΖΑΣ
Το σημαντικότερο οικοδόμημα που αποκαλύφθηκε το θέρος του 1992 στην ίδια περιοχή, είναι ένα θέατρο ελληνιστικών χρόνων (2ος αι. π.Χ.) που σώζει το προσκήνιο και τον τοίχο της σκηνής. Η ορχήστρα του έχει διάμετρο 22 μέτρα. Διακρίνονται οι τέσσερις πρώτες σειρές εδωλίων από πωρόλιθο και άλλες δώδεκα σειρές λαξευμένων στο μαλακό βράχο της πλαγιάς. Υπολογίζεται ότι είχε χωρητικότητα 1.500-2.000 θεατών.

 



ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΥ
Στα νότια της πόλης του Δίου, έξω από τα όριά της και δυτικά του ιερού της Δήμητρας βρίσκεται το αρχαίο θέατρο. Η κατασκευή του τοποθετείται στην ελληνιστική εποχή, πιθανότατα στα χρόνια της βασιλείας του Φιλίππου Ε΄ (221-179 π.Χ.).

 







ΡΩΜΑΪΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΥ
Το Ρωμαϊκό Ωδείο Δίου ανήκει στο κτιριακό συγκρότημα των μεγάλων Θερμών, το οποίο κτίστηκε στα τέλη του 2^ου μ.Χ. αιώνα. Το ωδείο ήταν μια στεγασμένη θεατρική αίθουσα πολλαπλών χρήσεων για 400 περίπου θεατές, ορθογώνια εξωτερικά, με ημικυκλική διάταξη καθισμάτων στο εσωτερικό και υποτυπώδες προσκήνιο. Σε αυτή μπορούσαν να πραγματοποιηθούν διάφορες εκδηλώσεις, όπως απαγγελία, μουσική, χορός, μικρές θεατρικές παραστάσεις, παντομίμα, διδασκαλία κ. λ. π.

 

ΘΕΑΤΡΟ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ
Το αρχαίο θέατρο της Αμφίπολης, το οποίο δεν έχει ερευνηθεί ακόμα, βρίσκεται βορειοανατολικά του αρχαίου Γυμνασίου, εντός των μακρών τειχών της αρχαίας Αμφίπολης και προς το ανατολικό τους τμήμα. Η Αμφίπολη ιδρύθηκε το 437 π.Χ. από Αθηναίους αποίκους, με οικιστή τον Άγνωνα, στην θέση του προϋπάρχοντος οικισμού των «Εννέα Οδών».

ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΛΙΠΠΩΝ
Το αρχαίο θέατρο Φιλίππων είναι ένα αξιόλογο και σημαντικό μνημείο. Βρίσκεται στους πρόποδες του λόφου της ακροπόλεως και στηρίζεται στο ανατολικό τείχος της πόλης των Φιλίππων. Η πόλη πέρασε από διάφορες φάσεις και το θέατρο έχει υποστεί πολλές αλλαγές στο πέρασμα των αιώνων. Η πρώτη φάση του θεάτρου είναι την εποχή του Φιλίππου Β’ το 356 π.Χ. Την εποχή αυτή η ορχήστρα είχε σχήμα πετάλου.

Την εποχή της ρωμαϊκής αποίκισης γίνονται αλλαγές στο θέατρο ώστε να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις των νέων θεαμάτων. Τον 3ο μ.Χ. αιώνα το θέατρο μετατρέπεται σε αρένα για θηριομαχίες. Η ορχήστρα στρώνεται με μεγάλες μαρμάρινες πλάκες και κτίζεται ψηλό τείχος για την προστασία των θεατών κατά τη διάρκεια του θεάματος. Κατά τα παλαιοχριστιανικά χρόνια οι συνήθειες και τα ήθη του κόσμου για ακόμη μια φορά αλλάζουν και το θέατρο εγκαταλείπεται. Σήμερα σώζονται πολλά στοιχεία από το θέατρο. Έχει δεχθεί όμως διάφορες επεμβάσειςγια να μπορέσει να φιλοξενήσει το φεστιβάλ Φιλίππων.

ΘΕΑΤΡΟ ΘΑΣΟΥ
Το αρχαίο θέατρο της Θάσου είναι εκ των πραγμάτων ένα αξιόλογο και σημαντικό μνημείο. Αναφέρεται στις πηγές ήδη από τον 5ο αι. π.Χ. και συνδέεται με την άνθηση του θεάτρου στην πόλη από πολύ νωρίς ήδη στα μέσα του 4ου π.Χ. αι. Kατά τη ρωμαϊκή περίοδο δέχθηκε ριζικές επεμβάσεις προκειμένου να προσαρμοστεί στα δεδομένα των θεαμάτων της εποχής. Όλες οι διατηρούμενες κατασκευές στο κοίλο προέρχονται από την περίοδο αυτή.

ΘΕΑΤΡΟ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ
Το θέατρο αποκαλύφθηκε μετά από ανασκαφές στο τέλος της δεκαετίας του 60 και παρουσιάζει δύο οικοδομικές φάσεις. Η πρώτη οικοδομική φάση ξεκινά στην Ελληνιστική εποχή στην οποία η ορχήστρα περιλάμβανε πατημένο χώμα μαζί με ένα σύστημα αποχετευτικού αγωγού το οποίο απομάκρυνε τα όμβρυα ύδατα. Στην Ρωμαϊκή εποχή έχουμε την δεύτερη φάση όπου το θέατρο μετασκευάστηκε σε αρένα.

ΘΕΑΤΡΟ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ – ΚΑΒΕΙΡΙΟ
Οικοδομήθηκε στις αρχές του 2ου π.X. αιώνα. Tο κοίλο διέθετε δύο διαζώματα, εκ των οποίων το κάτω είχε 10-12 σειρές εδωλίων (καταστράφηκαν στο διάστημα 1927-1937). Oκτώ κλίμακες χώριζαν τα εδώλια σε επτά κερκίδες. Eπειδή κατά την ανασκαφή δεν βρέθηκαν ούτε πάροδοι, ούτε αναλημματικοί τοίχοι για την στήριξη του κοίλου αλλά ούτε και σκηνή, εικάζεται πως κατά την περίοδο των παραστάσεων κατασκευαζόταν μία προσωρινή ξύλινη σκηνή, που σκοπό είχε την κάλυψη των νερών του χειμάρρου που περνούσε μπροστά από το κοίλο του θεάτρου .

ΘΕΑΤΡΟ ΑΒΔΗΡΩΝ
Από το θέατρο διακρίνονται η θέση του κοίλου και της ορχήστρας και μερικές πέτρες των εδωλίων. Γραπτή αναφορά υπάρχει από ένα τιμητικό ψήφισμα του 2ου π.κ.χ. αιώνα που λέει ότι τιμήσανε κάποιον στο θέατρο των Αβδήρων. Η πρώτη ανασκαφή έγινε το 1965 από τους αρχαιολόγους Λαζαρίδη και Κουκούλη.

 



ΘΕΑΤΡΟ ΗΦΑΙΣΤΙΑΣ
Το σημαντικότερο μνημείο της αρχαίας πόλης της Ηφαιστίας που συνδέεται άμεσα με την εγκατάσταση των Αθηναίων στο νησί. Το κοίλο του χτίστηκε στην ημιβραχώδη πλαγιά ενός λόφου, πάνω σε προγενέστερα ιερά του 7ου - 6ου αι. π.Χ. Τα βασικά στοιχεία του είναι η ορχήστρα, η σκηνή, το κοίλο και οι πάροδοι.