Μελισσοκομικά φυτά

Μελισσοκομικά φυτά

ΑΓΡΙΟΚΡΟΚΟΣ: (Φθινόπωρο). Οι κρόκοι είναι από τα ωραιότερα αγριολούλουδα της ελληνικής φύσης. Ανθίζουν σχεδόν ολόκληρο τον χρόνο, αρχίζοντας το φθινόπωρο από τα νότια και τα χαμηλά για να συνεχίσουν χειμώνα, άνοιξη και καλοκαίρι στα ψηλά βουνά και την ορεινή ζώνη. Οι κρόκοι που δίνουν το «σαφράν» ή «ζαφορά» είναι οι φθινοπωρινοί, που έχουν πολύ μεγάλο ύπερο χωρισμένο σε επιμήκη στίγματα. Από τα στίγματα αυτά παράγεται το σαφράν, το οποίο ανάλογα με την χρήση του είναι πανάκριβο άρτυμα, φάρμακο ή χρωστική ύλη που δίνει ένα πολύ λαμπερό κίτρινο χρώμα.

ΑΚΤΙΝΙΔΙΟ: (Απρίλιος – Μάϊος). Η ακτινιδιά ανήκει στα μελισσοκομικά φυτά και δίνει μόνο γύρη. Η ακτινιδιά ανθίζει τέλη Απριλίου-αρχές Μαΐου και η ανθοφορία διαρκεί περίπου 2 εβδομάδες. Τα άνθη της ακτινιδιάς είναι άσπρα και δίνουν άσπρη γύρη. Στα μελίσσια που μεταφέρονται σε φάρμες με ακτινίδια βρίσκουμε διαφόρων ειδών γύρες αποθηκευμένες στα πλαίσια αλλά η γύρη των ακτινιδιών είναι χαρακτηριστική καθώς ασπρίζει στο πλαίσιο.

ΑΚΑΚΙΑ: (Απρίλιος- Ιούνιος). Πολύ καλή πηγή μελίου. Στην Ευρώπη είναι μέλι με καλό όνομα και τιμή. Ευαίσθητη πολύ στις βροχές και στους ανέμους. Υπάρχει κυρίως στα Ηπειρωτικά μέρη. Φυλλοβόλο δέντρο, που φύεται σε όλη τη χώρα. Ανθίζει τον Απρίλιο, µε κάθε άνθος να ‘ζει’ 5-6 µέρες. ∆ίνει άφθονο νέκταρ (2 mg/άνθος), πολύ πλούσιο σε σάκχαρα (33-67%). Έχει υπολογιστεί ότι κάθε εκτάριο µε ακακίες µπορεί να δώσει παραγωγή 500 Κg µελιού. Το παραγόµενο µέλι είναι πολύ γλυκό, ανοιχτόχρωµο, µε απαλό άρωµα.

ΑΓΚΟΡΤΣΙΑ: (Φεβρουάριος – Μάρτιος). Θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε Αγριοαχλαδιά. Οι καρποί του μοιάζουν με μικρά αχλαδάκια, είναι εδώδιμοι αλλά στυφοί. Η οικογένεια περιλαμβάνει περίπου 30 διαφορετικά είδη φυτών (όπως και την γνωστή Pyrus amygdaliformis), από χαμηλούς θάμνους μέχρι και δένδρα. Ξεκινά την ανθοφορία της ανάλογα το υψόμετρο περίπου στα τέλη Φεβρουαρίου συμπληρώνοντας έτσι την ανθοφορία της Αμυγδαλιάς. Παρέχει στα μελίσσια νέκταρ και γύρη που αυτή την εποχή είναι αναγκαία για την ανάπτυξή τους.

ΑΓΡΑΜΠΕΛΗ: (Ιούλιος). Αγράμπελη (Κληματίδα ή Ζεμπελίνα). Αναρριχητικό φυτό, αναπτύσσεται σε θαμνώδεις περιοχές και στους φράχτες των χωραφιών και κατακαλύπτει με το φύλλωμα της ολόκληρο τον παρακείμενο θάμνο ή τον φράχτη. Ανθίζει τον Ιούλιο, δίνει νέκταρ τις μεσημεριανές ώρες.

ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΟ; (Απρίλιος – Μάϊος). Μία εκλεκτή ποικιλία που έρχεται να συγκεράσει αρμονικά το ελληνικό μέλι ποικίλης ανθοφορίας με εκείνο του πευκόμελου. Είναι γνωστό για τη γλυκιά και συνάμα ρωμαλέα γεύση του, την ημίρρευστη υφή και το ανοιχτό, κεχριμπαρένιο χρώμα του. Συλλέγεται με μεράκι και αφοσίωση από όλη την Ελλάδα και φυσικά αποδίδει όλες τις ανεκτίμητες γεύσεις της ελληνικής φύσης! Πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά λόγω της περιεκτικότητάς του σε μέταλλα, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες.

ΑΓΡΙΟΛΕΒΑΝΤΑ: (Φεβρουάριος – Απρίλιος). Αυτοφυές αρωµατικό φυτό που βρίσκεται σ’αρκετές περιοχές της χώρας µας όπως Πελοπόννησο, Χαλκιδική, Κρήτη, Εύβοια, Κω και σ’άλλα νησιά. Μεγάλη παρουσία έχει στη Λέσβο όπως είναι γνωστό µε το κοινό όνοµα Αβαγιανός. Ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών (Labiatae) που αναγνωρίζονται εύκολα από τους τετραγωνικούς βλαστούς και είναι τα περισσότερα αξιόλογα µελισσοκοµικά φυτά. Οι µέλισσες επισκέπτονται τα λουλούδια της αγριολεβάντας κυρίως για το νέκταρ.

ΑΓΡΙΟΜΟΛΟΧΑ: Μάρτιος – Αύγουστος). Από τα πιο συνηθισµένα αγριολούλουδα της ελληνικής υπαίθρου. Έχει μεγάλη περίοδο ανθοφορίας από την άνοιξη μέχρι και το τέλος του καλοκαιριού. Όταν ήμασταν παιδιά και παίζοντας ακουμπούσαμε καμία τσουκνίδα, αμέσως ψάχναμε τριγύρω για φύλλα μολόχας, τα οποία τρίβαμε και απάλυναν τον πόνο.

ΑΓΡΙΟΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ: (Άνοιξη). Είναι από τα σπουδαιότερα µελισσοκοµικά φυτά. Σχεδόν όλα τα είδη του γένους Τrifollium δίνουν άφθονο νέκταρ τα οποία απαιτούν πολλές βροχές για να αποδώσουν το µέγιστο των δυνατοτήτων τους, που όχι µόνο δε σταµατάει η νεκταροέκκριση αλλά αλλά συνεχίζεται ακόµη και στην πλήρη άνθιση. Φυσικά θα πρέπει να µεσολαβούν µερικές ηµέρες µε ηλιοφάνεια και υψηλές θερµοκρασίες για να πετούν οι µέλισσες. Η σταυρεπικονίαση είναι απαραίτητη για την παραγωγή σπόρου και οι µέλισσες καθώς συλλέγουν το νέκταρ προκαλούν και τη σταυρεπικονίαση. Το µέλι από αγριοτρίφυλλα είναι εξαιρετικής ποιότητας ανοικτού χρώµατος µε υπέροχο άρωµα και γεύση.

ΑΓΡΙΟΡΙΓΑΝΗ: (Μάϊος - Ιούνιος). Πολύ διαδεδοµένο αυτοφυές φυτό, χαµηλή πόα, που δεν ξεπερνά σε ύψος τα 30-40 εκατοστά, µε ευωδιαστά ασπρορόδινα λουλούδια και φύλλα-βλαστάρια µε µεγάλη ποσότητα αιθέριου ελαίου, παρόµοια µε του θυµαριού. Απαντάται σ’όλα τα υψόµετρα, από τα παραθαλάσσια µέρη µέχρι και πάνω από 1.000 µέτρα, προσελκύει τις µέλισσες µε το έξοχο αρωµατικό νέκταρ του. Σε περιοχές συνήθως ορεινές, µε µεγάλες εκτάσεις αγριορίγανης ή τούφας, όπως είναι γνωστό και αλλιώς το θυµαράκι, το µέλι που παράγεται, συνήθως τον Ιούλιο µετά την ανθοφορία του Μαΐου-Ιουνίου είναι πολύ αρωµατικό, εφάµιλλο του θυµαριού.

ΑΓΡΙΟΣΟΥΣΑΜΙΑ: (Ιουλιος). Ποώδες ετήσιο φυτό µε άσπρα ευωδιαστά λουλουδάκια που φυτρώνει σε χέρσα εδάφη και σε θερισµένα σιτηρά. Η ταξιανθία θυµίζει το λουλούδι της σουσαµιάς, ανθίζει τον Ιούλιο σταδιακά, δένει τους σπόρους στη βάση και συνεχίζει την ανθοφορία προς την κορυφή. Η διάρκεια ανθοφορίας ξεπερνά τις 30-40 ηµέρες και διακόπτεται συνήθως το φθινόπωρο ή από το όργωµα των χωραφιών. Σε ορισµένες περιοχές παράγεται µέλι µε σηµαντική συµµετοχή του αξιόλογου αυτού µελισσοκοµικού φυτού, λευκοκίτρινου χρώµατος µε εξαιρετικό χρώµα.

ΑΚΟΝΥΖΙΑ: (Αύγουστος – Οκτώβριος). Αυτοφυής θάμνος ύψους 60-80 εκατοστά. Την συναντάς ακόμα και στα πιο άγονα και ξηρά εδάφη. Δίνει νέκταρ και γύρη χρώματος πορτοκαλί. Βοηθάει πάρα πολύ στο δυνάμωμα του μελισσιού μετά από μια έντονη καλοκαιρινή περίοδο.

ΑΛΟΓΟΘΥΜΑΡΟ: Μάϊος - Ιούνιος). Aνθεκτικός θάµνος στις καιρικές συνθήκες και γενικότερα καταπονήσεις, όπως πάτηµα ή βόσκηση από ζώα, συναγωνισµό µ’άλλα φυτά, στις άγονες και ακαλλιέργητες περιοχές όπου ευδοκιµεί. Τα κίτρινα ευωδιαστά λουλούδια της είναι πόλος έλξης των µελισσών. Το νέκταρ και το µέλι είναι λαµπερό-ανοιχτόχρωµο κίτρινο µε υπέροχο άρωµα.Οι µέλισσες χτίζουν πολλά κεριά στο αλογοθύµαρο,ένα µάλιστα χαρακτηριστικό, ίσως µοναδικό είναι ότι τα φρεσκοκτισµένα κεριά έχουν χρώµα ζωηρό κίτρινο αντί του συνηθισµένου άσπρου.Θεωρείται και είναι σπουδαίο µελισσοκοµικό φυτό.

ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ: (Ιανουάριος - Μάρτιος). Είναι δένδρο φυλλοβόλο με ύψος από 4 ώς 12 μέτρα Η αμυγδαλιά θεωρείται από τα ανθεκτικότερα στην ξηρασία καρποφόρα δένδρα. Η επικονίαση της αμυγδαλιάς βασίζεται στα έντομα και ιδιαίτερα στις μέλισσες Θεωρείται από τα βασικότερα μελισσοκομικά φυτά καθώς σηματοδοτεί την έναρξη της μελισσοκομικής άνοιξης. Η ανθοφορία της προσφέρει γύρη χρώματος μπεζ και μέλι απαραίτητο για την ανάπτυξη του μελισσιού.

15 anemoni

ΑΝΕΜΩΝΗ: (Μάρτιος - Απρίλιος). Πολύ κοινή στην Ελλάδα, φύεται σε λιβάδια καιχωράφια. Πολυετές, ποώδες φυτό με ρίζα κονδυλώδη, ανθίζει την άνοιξη και τα άνθη της έχουν έντονο κόκκινο χρώμα. Ανθίζει Μάρτιο και Απρίλιο και δίνει νέκταρ και γύρη.

ΑΡΜΥΡΑΚΙ: (Άυγουστος - Σεπτέμβριος). Δίνει πολύ καλές ποσότητες γύρης και σε συνδυασμό με διεγερτική τροφοδοσία τα μελίσσια κάνουν καλούς γόνους. Υπάρχει στις νησιωτικές και παραθαλάσσιες περιοχές. Είναι πολύ χρήσιµο φυτό, εξαιτίας κυρίως της ικανότητας να καλύπτει τις αµµώδεις παραλιακές περιοχές. Σπάνια καίγεται, αφού δηµιουργεί πολύ αραιές κοινωνίες. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του κορµού της σε µεταλλικά στοιχεία είναι ιδιαίτερα δύσφλεκτο είδος. Προσφέρουν κυρίως γύρη στις µέλισσες, αλλά και νέκταρ. Είναι φυτό χρήσιµο στη µελισσοκοµία, λόγο της µεγάλης αντοχής και της µέτριας ανάπτυξής του.

ΑΣΦΟΔΕΛΟΣ: (Άνοιξη). Ανθίζει την άνοιξη. Δίνει νέκταρ και γύρη, που για αυτή την εποχή είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη των μελισσιών. Είναι πολύ δύσκολο για τον μελισσοκόμο να πάρει μέλι ασφόδελου γιατί την εποχή που ανθίζει τα μελίσσια βρίσκονται σε κατάσταση ανάπτυξης και καταναλώνουν όλες τις τροφές που συλλέγουν για την εκτροφή του γόνου.

ΑΣΦΑΚΑ: (Μάρτιος – Ιούνιος). Η ασφάκα είναι ένα φυτό αρκετά διαδεδομένο στη χώρα μας. απαντάτε σε οκτώ διαφορετικά είδη, και ένα απο αυτά είναι ενδημικό της Κρήτης. Φύεται σε φρυγανότοπους ,και σε βραχώδεις τοποθεσίες. το ύψος του θάμνου μπορεί να φθάσει και το 1,50 μέτρο. Τα φύλλα έχουν μία αίσθηση του βελούδου, είναι χνουδωτά με χρώμα γκρί. Το ίδιο και οι βλαστοί του θάμνου . Ολο το φυτό, φύλλα και βλαστοί καλύπτονται με χνουδωτά τριχίδια. Τά άνθη του θάμνου είναι κιτρινωπά και σχηματίζουν στην κορυφή του βλαστού, τούφες με έξη ανθίδια κατά σπονδήλους ωοειδής.

ΑΡΚΟΥΔΟΒΑΤΟΣ: (Αύγουστος – Νοέμβριος). Αναρριχώμενο φυτό που μοιάζει με είδος κισσού. Αυτοφύεται σε δάση, μέσα σε υγρές ρεματιές με πυκνή βλάστηση. Αναρριχάται κυρίως σε κορμούς δένδρων και τους "ντύνει". Ανθίζει (ανάλογα το υψόμετρο και την χρονιά) από τα μέσα Αυγούστου ως και τα μέσα Νοεμβρίου και δίνει νέκταρ και γύρη. Ιδιαίτερα η γύρη του είναι σωτήρια εκείνη την εποχή για τα μελίσσια που βρίσκονται στα πευκοδάση (που ως γνωστό τα μελίσσια αδυνατίζουν επικίνδυνα), γιατί βοηθά στην εκτροφή νέου γόνου.

ΑΧΛΑΔΙΑ: (Απρίλιος). Η αχλαδιά ή απιδιά είναι οπωροφόρο δέντρο και καλλιεργείται σε όλες τις εύκρατες χώρες. Έχει άνθη λευκόχρωμα ή είναι απαλού ρόδινου χρώματος και μοιάζουν με αυτά της μηλιάς. Οι καλλιεργούμενες αχλαδιές πολλαπλασιάζονται με σπόρο και στη συνέχεια με εμβολιασμό. Η αχλαδιά θεωρείται χρήσιμη για την μελισσοκομία κυρίως λόγω της γύρης της, αλλά λόγω των ψεκασμών υπάρχει φόβος δηλητηριάσεως των μελισσιών.

ΒΑΛΕΡΙΑΝΑ: (Ιούλιος – Σεπτέμβριος). Η Βαλεριάνα είναι ανθοφόρο φυτό της οικογένειας των Βαλεριανοειδών που ευδοκιμεί στην Ευρώπη, την Ασία και τη Β. Αμερική. Είναι φυτό με ρίζωμα πολυετές που μένει ζωντανό όταν ξεραίνονται οι βλαστοί και τα φύλλα. Το ύψος της κυμαίνεται από 40 εκατοστά έως 2 μέτρα. Έχει φύλλα σύνθετα πτεροειδή και τα άνθη της είναι μικρά άσπρα ή ρόδινα που σχηματίζουν πυκνές ταξιανθίες. Προτιμά τα υγρά και ψυχρά κλίματα και είναι αυτοφυές σε κάποιες περιοχές της Ελλάδος. Ανθίζει από το καλοκαίρι μέχρι το φθινόπωρο.

ΒΑΛΣΑΜΟ: (Ιούνιος – Σεπτέμβριος). Αειθαλές θαμνώδες φυτό που ευδοκιμεί άριστα στην ύπαιθρο ακόμα και σε επικλινή εδάφη. Έχει όμορφα κίτρινα άνθη από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο. Ζει και σε άγονα εδάφη, ενώ μπορεί να φυτευτεί και σε βραχόκηπο. Από τα άνθη του παρασκευάζεται το περίφημο βαλσαμόλαδο, για θεραπείες εγκαυμάτων, επούλωση τραυμάτων ακόμα και για αιμοστατική χρήση.

ΒΑΜΒΑΚΙΑ: (Ιούλιος - Αύγουστος). Καλλιεργημένο φυτό με άριστης ποιότητας μέλι (μεγάλες ποσότητες Η2Ο2). Προσοχή στους ψεκασμούς. Υπάρχει στις πεδινές καλλιεργούμενες περιοχές. Είναι φυτό απαιτητικό σε νερό. Το μέλι του είναι σχετικά ανοιχτόχρωμο, με ουδέτερη γεύση και κρυσταλλώνει γρήγορα. Δίνει αρκετή γύρη και κρατά τα μελίσσια δυνατά για την μελιτωματοέκκριση του πεύκου.

ΒΥΣΙΝΙΑ: (Απρίλιος). Δέντρο φυλλοβόλο, μέτριας ανάπτυξης (5-6 μ. μέχρι 8 μ.). έχει πλούσιο ριζικό σύστημα. Ανθίζει τον Απρίλιο δίνει γύρη και νέκταρ μέτριο σε ζάχαρα(15-4%). Η Βυσσινιά προέρχεται από φυσικό υβρίδιο κερασιάς γι αυτό και τα άνθη της αλλά και ο καρπός της θυμίζουν την κερασιά.

ΒΕΛΑΝΙΔΙΑ Η ΔΡΥΣ: (Ιούνιος - Αύγουστος). Δίνει μεγάλες ποσότητες μελιού. Στην αρχή («Μελίτωμα στο φύλλο») δίνει ένα σχετικά καλό ανοιχτόχρωμο μέλι. Στο «Μελίτωμα του Βελανιδιού» δίνει κατάμαυρο μέλι με έντονη όχι ιδιαίτερα ευχάριστη γεύση. Αδυνατίζει τα μελίσσια και δεν συνιστάται για ανάπτυξη. Υπάρχει στα ημιορεινά μέρη της ηπειρωτικής Ελλάδας και σε κάποια νησιά.

ΒΕΡΥΚΟΚΙΑ: (Φεβρουάριος – Μάρτιος). Φυλλοβόλος θάµνος, που καλλιεργείται κυρίως σε Αργολίδα, Κορινθία και Χαλκιδική. Ανθίζει νωρίς την άνοιξη, ακόµα και στα µέσα του Φλεβάρη, ανάλογα µε την ποικιλία. Το ενδιαφέρον των µελισσοκόµων αφορά στις πιο πρώιµες ποικιλίες, που ανθίζουν από τα µέσα Φλεβάρη ως τα µέσα Μάρτη. Παρέχει άφθονη και θρεπτική γύρη, όπως η αµυγδαλιά, υπερτερεί όµως αυτής σε νέκταρ. Αν και είναι πολύ καλό µελισσοκοµικό φυτό, ενέχει κινδύνους απώλειας µελισσών λόγω ψεκασµών µε εντοµοκτόνα.

ΒΙΒΟΥΡΝΙΟ: (Φεβρουάριος). Φυτό αειθαλές, ύψους 2-3 m, που ανθίζει από Δεκέμβριο έως Μάιο με άνθη ροζ-λευκά σε επάκριες ταξιανθίες. Ανθεκτικό σε ξηροθερμικές συνθήκες, στο ψύχος και στα ασβεστούχα εδάφη. Μετά το τέλος της ανθοφορίας του, σχηματίζονται μικροί μαύροι καρποί (μπαλάκια) που παραμένουν πάνω στο φυτό όλο το χρόνο. Με καλό πότισμα και συστηματική λίπανση αναπτύσεται πολύ γρήγορα. Η χειμερινή έντονη ανθοφορία του (από νωρίς τον Φεβρουάριο) το καθιστά πολύ καλό μελισσοκομικό φυτό και δίνει νέκταρ και γύρη.

ΒΙΚΟΣ: (Απρίλιος - Μάιος). Καλλιεργούμενο φυτό με πολύ αραιό μέλι. Στις καλές χρονιές δίνει σημαντικές ποσότητες μελιού. Προσοχή χρειάζεται όταν κόβεται από συλλεκτικές μηχανές, γιατί μπορεί να σκοτωθούν μέλισσες. Υπάρχει στις πεδινές καλλιεργούμενες περιοχές.

29 braxixiton ΒΡΑΧΥΧΙΤΩΝ: (Μάϊος). Ο Βραχυχίτωνας δίνει νέκταρ (ενδεχομένως και γύρη) περίπου στα μέσα του Μαΐου. Αυτή την εποχή παρατηρείται κάποιο κενό ανθοφορίας και ο Βραχυχίτωνας είναι σωτήριος για τα μελίσσια μας. Καλλωπιστικό δένδρο που φυτεύεται στις άκρες των δρόμων. Κατάγεται από την Αυστραλία και αναπτύσσεται γρήγορα.

30 galazaki ΓΑΛΑΖΑΚΙ: (Ιούνιος –Ιούλιος). Φυτό λευκοπράσινο, με όρθιο βλαστό και μακριές διακλαδώσεις ύψους 30-80 εκ. Ανθεκτικό με διαδοχικές εκπτύξεις ανθοφόρων στελεχών και πολύτιμη διπλή προσφορά για τις μέλισσες (νέκταρ και γύρη). Τα μελίσσια δημιουργούν αποθέματα μελιού ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσονται σε πληθυσμό και γόνο, γεγονός που κρατά το γαλαζάκι ψηλά στη συνείδηση των μελισσοκόμων. Στα σιτηρά ορεινών περιοχών, όπου συνήθως δεν χρησιμοποιούνται πολλά ζιζανιοκτόνα , τον Ιούνιο-Ιούλιο το χρώμα εναλλάσσεται από το χρυσό κίτρινο στο βαθύ μπλε προς χαρά των μελισσοκόμων.

ΓΑΪΔΟΥΡΑΓΚΑΘΟ: (Ιούνιος – Σεπτέμβριος). Παρόλο που σαν γαϊδουράγκαθο περιγράφονται δεκάδες φυτά της οικογένειας των Συνθέτων, τα πιο ενδιαφέροντα είναι ο Cnicus benedictus, με μαλακά και λίγο αγκαθωτά φύλλα και κίτρινο λουλούδι και το Σίλυβο, με αγκάθια που τσιμπάνε πολύ και λουλούδια κοκκινωπά ή λευκά. Τα τόσο "ταπεινά" αυτά αγκάθια, είναι από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα κρυμμένων θησαυρών στον κόσμο των φαρμακευτικών φυτών.

ΓΛΥΚΑΝΙΣΟΣ: (Αύγουστος – Σεπτέμβριος). Η προτίµηση στα κίτρινα λουλούδια του γλυκάνισου από τις µέλισσες είναι εµφανής. Η γύρη αλλά κυρίως το νέκταρ είναι που προσελκύουν χιλιάδες µέλισσες στις φυτείες γλυκάνισου και ο τρύγος εφόσον έχουµε δυνατά µελίσσια είναι πολύ πιθανός. Μάλιστα προς το τέλος της ανθοφορίας παρατηρείται µπλοκάρισµα του γόνου, το οποίο βέβαια έχει σαν αποτέλεσµα περισσότερα πλαίσια για τρύγο, αλλά και σύντοµα εξασθένιση του µελισσιού. Το γεγονός αυτό σε συνδυασµό µε τη φθορά που εµφανίζεται στις συλλέκτριες µετά από λίγες µέρες βοσκής στο γλυκάνισο (χάνουν το τρίχωµά τους, ’λαδώνουν’, µαυρίζουν, σκίζονται τα φτερά τους ), αποτρέπει πολλούς µελισσοκόµους να επιδιώξουν τη µεταφορά των µελισσιών τους σε φυτείες γλυκάνισου.

ΔΑΜΑΣΚΗΝΙΑ: (Μάρτιος - Απρίλιος). Η συγκέντρωση υδατανθράκων στο νέκταρ των διάφορων ποικιλιών δαμασκηνιάς κυμαίνεται από 6% μέχρι 40% γι αυτό και η προσέλκυση των μελισσών στα άνθη της εξαρτάται από την ποικιλία. Η γύρη της δαμασκηνιάς δεν προσελκύει ιδιαίτερα τις μέλισσες.

ΔΑΦΝΗ: (Μάρτιος - Απρίλιος). Η δάφνη είναι ένα αρωματικό φυτό που στην Ελλάδα απαντάται και αυτοφυής. Είναι θάμνος ή μικρό δέντρο. Τα άνθη βγαίνουν το Μάρτιο με Απρίλιο και δίνει άφθονη γύρη κιτρινόλευκη και νέκταρ.

ΕΛΑΙΟΚΑΜΒΗ: (Απρίλιος – Μάϊος). Η ελαιοκράμβη κατάγεται από τη μεσογειακή λεκάνη, αλλά καλλιεργείται, κυρίως, σε εύκρατα και δευτερευόντως σε μεσογειακά περιβάλλοντα. Η καλλιέργειά της εξαπλώνεται με ραγδαίους ρυθμούς σ΄όλο τον κόσμο, λόγω της μεγάλης ζήτησης του λαδιού που βγαίνει από τον καρπό της. Το λάδι αυτό χρησιμοποιείται είτε ως πρώτη ύλη για την παραγωγή κυρίως βιοκαυσίμου, είτε ως λάδι για ανθρώπινη κατανάλωση. H καλλιέργεια της στην Ελλάδα συναντάται κυρίως στην Ανατολική Μακεδονία και στην Θράκη. Θεωρείται σπουδαίο μελισσοκομικό φυτό. Τα μελίσσια στην διάρκεια της ανθοφορίας της συλλέγουν άφθονο νέκταρ και γύρη, ο γόνος αναπτύσσεται ραγδαία και χτίζουν πολλά φύλλα κηρήθρας. Το μέλι που παράγεται είναι χρώματος ανοιχτού κίτρινου, και το κύριο χαρακτηριστικό του είναι η πολύ γρήγορη κρυστάλλωση του.

36 elato ΕΛΑΤΟ: (Μάιος - Αύγουστος). Δίνει πολύ μεγάλες ποσότητες μελιού συναρτήσει του πληθυσμού εντόμων που το «παρασιτούν». Θέλει καλό και ζεστό καιρό. Αν «δουλεύει» πολύ καιρό τα μελίσσια αδυνατίζουν. Αν δεν «δουλεύει» και τα μελίσσια μείνουν καιρό στα Ελατοδάση αδυνατίζουν επίσης. Υπάρχει στα ορεινά μέρη της Ελλάδας και στην Κεφαλλονιά.

ΕΡΕΙΚΗ ΑΝΟΙΞΙΑΤΙΚΗ: (Ιανουάριος - Μάιος). Το Ανοιξιάτικο Ρείκι (white heather/tree heath=Erica arborea) είναι αγγειόσπερμο, αυτοφυές αειθαλές θάμνος (με ένα τυπικό ύψος περί του 1-4m με πολυάριθμα μικρά άσπρα –κρεμ λουλουδάκια) ανήκει στην οικογένεια των Ερεικιδών (Ericacaea) του γένους Ερείκης (Erica). Το φυτό αυτό προτιμά όξινα εδάφη. Πολύ σημαντικό φυτό για ανάπτυξη αλλά και για πρώιμους τρυγητούς.

ΕΡΕΙΚΗ ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ: (Αύγουστος - Δεκέμβριος). Ένα από τα «μαγικά φυτά» της Ελλάδας για τις μέλισσες. Δίνει πολύ καλή ανάπτυξη και παραγωγή μελιού σε καλές χρονιές. Οι πρώιμες βροχές το «αναγκάζουν» να ανθίσει. Προσοχή: Ανθίζει από πάνω προς τα κάτω (υψομετρικά) και από τα Βόρεια προς τα Νότια. Υπάρχει σε όλη την Ελλάδα.

ΕΥΚΑΛΥΠΤΟΣ: (Ιούνιος - Σεπτέμβριος). Ο φλοιός κυμαίνεται από λείο με ακανόνιστο, σύντομη αποθήκευση, να καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του κορμού, ινώδη, πυκνή ή συγκρατείται χαλαρά, γκρι, κίτρινο ή κόκκινο-καφέ, μερικές φορές είναι πολύ χοντρό, παχύ, σκούρο καφέ προς μαύρο. Αποβολή από το άνω άκρα για να αφήσει ένα λείο, λευκό ή κιτρινωπό επιφάνεια.Πολύ καλλωπιστικό με πολλούς αλλά λεπτούς και μεγάλου μήκους κλώνους που κρέμονται προς τα κάτω και φέρουν πολλά, μικρά λογχοειδή φύλλα και άφθονα άνθη. Δίνει καλής ποιότητας μέλι και τα μελίσσια δούλευουν από τα ξημερώματα. Σε άνυνδρες χρονιές υπάρχουν ενδείξεις προβλημάτων στα μελίσσια. Υπάρχει στις νησιώτικες και παραθαλάσσιες νότιες περιοχές. Το είδος χαρακτηρίζεται ως «το καλύτερο εργοστάσιο μελισσοκομίας στον κόσμο» από διεθνή βιβλιογραφία.

ΗΛΙΑΝΘΟΣ: (Ιούλιος - Αύγουστος). Το φυτό καλλιεργείται σε όλη την Ελλάδα .Η ονομασία του γένους οφείλεται στο γεγονός ότι η κεφαλή ακολουθεί τον ήλιο καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας και στρέφεται πάλι προς την ανατολή το πρωί. Η κίνηση αυτή που οφείλεται σε κάμψη του βλαστού, σταματά μετά την άνθηση και την γονιμοποίηση των ανθέων και τα κεφάλια παραμένουν στραμμένα προς την ανατολή. Παράγει γύρη και νέκταρ. Το μέλι του θεωρείται χαμηλής ποιότητας και δεν αναμιγνύεται εύκολα με άλλες ποικιλίες μελιού. Ο Ηλίανθος προκαλεί φθορά στις συλλέκτριες μέλισσες λόγω μιας κόλλας που βγαίνει από τα φύλλα του φυτού.

ΘΡΟΥΜΠΙ: (Μάιος - Ιούνιος). Δίνει άριστο μέλι από άποψη οσμής και γεύσης. Θάμνος που μοιάζει με το θυμάρι. Προτιμά τα ηλιόλουστα βραχώδη και ασβεστώδη εδάφη .Φτάνει στο ύψος τα 30-50 εκ. Τα άνθη της έχουν μωβ χρώμα. Η ανθοφορία της αρχίζει Μάιο με Ιούνιο και κρατάει περίπου ένα μήνα. Οι μέλισσες την επισκέπτονται κυρίως για την γύρη και το νέκταρ. Το μέλι που παράγει είναι ανοιχτόχρωμο και εφάμιλλο του θυμαρίσιου.

Θυμάρι: (Μάιος - Αύγουστος). Το πιο γνωστό μέλι με ιδιότητες ίδιες με αυτές της Θρούμπας. Βροχές του Απριλίου και του Μαΐου είναι θείο δώρο καθώς και ο ήπιος χώρος χωρίς καύσωνες καιρός κατά την διάρκεια της ανθοφορίας. Υπάρχει σε όλη την Ελλάδα αλλά είναι κύρια νομή στις νησιωτικές περιοχές. Το θυμάρι θεωρείται κορυφαίο μελισσοκομικό φυτό, επειδή δίνει ένα εξαιρετικά αρωματικό μέλι με μεγάλη διατροφική αξία. Το θυμάρι περιέχει αιθέριο έλαιο που το κυριότερο συστατικό του είναι η θυμόλη (ποσοστά άνω του 25%) Η θυμόλη έχει αντισηπτική δράση και υπήρξε φυσικός προκάτοχος των σύγχρονων αντιβιοτικών.

ΙΡΙΔΑ: (Φεβρουάριος). Αυτοφυές φυτό, με κυανά άνθη που έχουν ιώδεις, λευκές και κίτρινες αποχρώσεις. Ανθίζει πρόωρα και πριν από την άνοιξη. Χαρακτηριστικό είδος της Ελληνικής χλωρίδας. Φυτό καλλιεργούμενο συνήθως, αλλά απαντάται και ως ημιαυτοφυές. Περιοχή καταγωγής της η Αραβική χερσόνησος. Στις μουσουλμανικές χώρες συνηθίζεται να την καλλιεργούν γύρω από τάφους σε νεκροταφεία. Στην Ευρώπη εισήχθη από τους Άραβες μέσω Ισπανίας. Τη χρησιμοποιούν για τον αρωματισμό της πούδρας προσώπου και της σκόνης ταλκ. To orris root είναι ένα από τα συστατικά του αλκοολούχου ποτού Gin.

ΙΤΙΑ: (Μάρτιος - Απρίλιος). Τα δέντρα βρίσκονται κυρίως κοντά σε ποτάμια, χείμαρρους ή ρυάκια τα δε μικρά δέντρα και οι θάμνοι σε βουνά , βραχώδη εδάφη και ορισμένα είδη σε αρκτικές περιοχές. Στην Ελλάδα βρίσκονται 10 είδη και είναι αυτοφυή. Το κυριότερο και πιο κοινό είδος είναι η λευκή ιτιά . Την ονομασία της την οφείλει στις λευκές αποχρώσεις του κορμού της. Το ύψος της μπορεί να φτάσει τα 20 μέτρα , αλλά αργά και σταθερά μέσα σε 15 χρόνια. Θεωρείται από τα καλύτερα μελισσοκομικά φυτά γιατί ανθίζει νωρίς την Άνοιξη από Μάρτιο- Απρίλιο και βοηθάει στην ανάπτυξη των μελισσιών, ώστε να είναι έτοιμα για την κύρια ανθοφορία. Δίνει άφθονο νέκταρ και γύρη χρώματος κίτρινο

ΚΑΒΑΛΑΡΙΑ: (Μάϊος – Ιούνιος). Δίνει νέκταρ σε μεγάλες ποσότητες και ανθίζει στα τέλη Μαΐου - αρχές Ιουνίου αναλόγως με τον καιρό. Αν ποτιστεί από αρκετές βροχές μπορεί να δίνει συνεχώς επί ένα μήνα. Αναπτύσσει πολύ τα μελίσσια. Φυτρώνει σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές.

ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ: (Ιούλιος - Αύγουστος). Φυτό για ανανέωση και ανάπτυξη πληθυσμού. Υπάρχει στις καλλιεργούμενες περιοχές όλης της ηπειρωτικής Ελλάδας. Το καλαμπόκι παράγει μεγάλες ποσότητες γύρης χρώματος πορτοκαλί. Λόγω της αρδευόμενης καλλιέργειας του καλαμποκιού η συγκομιδή γύρης από τις μέλισσες είναι εξασφαλισμένη, σε μια εποχή που λόγω ξηρασίας την έχουν ανάγκη.

ΚΑΠΑΡΗ: (Μάιος – Αύγουστος). Είναι φυτό γνωστό απ' την αρχαιότητα. Κατάγεται από χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Είναι μικρός θάμνος. Έχει μεγάλους βλαστούς 1-1,50 μ. που άλλοι είναι κατακείμενοι και άλλοι όρθιοι, εντελώς λείοι, φύλλα επαλλάσοντα, με εμφανή νεύρα, ακέραια και άνθη μονήρη μεγάλα, άσπρα ή ελαφρώς ιώδη, με μεγάλο ποδίσκο, στις μασχάλες των φύλλων. Ο καρπός είναι ράγα ατρακτοειδής, πολύσπερμος και ονομάζεται καππαρόμηλο. Αυτοφύεται σε πετρώδη ή βραχώδη μέρη και σε ερείπια κτισμάτων σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και κυρίως στα νησιά.

ΚΑΣΤΑΝΙΑ: (Ιούνιος - Ιούλιος). Καταπληκτικό φυτό για ανάπτυξη μελισσών. Προσοχή: Αν μαζέψουν μεγάλες ποσότητες μελιού (πικρό, σκούρο) μπορεί η γεύση αυτή να συνοδέψει και τους επόμενους τρυγητούς. Υπάρχει στα ορεινά μέρη της ηπειρωτικής Ελλάδας και σε κάποια νησιά. Από μελισσοκομικής πλευράς, η καστανιά αποτελεί ένα από τα χρησιμότερα δένδρα για την μελισσοκομία και πηγή καλού μελιού και άφθονης, άριστης ποιότητας, γύρης. Η ανθοφορία της καστανιάς ευνοείται όταν προηγηθούν ήπιες καιρικές συνθήκες και βροχερός καιρός. Οι μέλισσες αποθηκεύουν ποσότητες γύρης που τους είναι πολύτιμη για την εκτροφή του γόνου αργότερα στο πεύκο.

ΚΑΡΥΔΙΑ: (Απρίλιος – Μάϊος). Η καρυδιά είναι φυτό «μόνοικο και δικλινές». Αυτό σημαίνει ότι τα αρσενικά άνθη είναι ξεχωριστά από τα θηλυκά, εκφύονται μαζί στο ίδιο δένδρο, αλλά εμφανίζονται σε διαφορετικούς βλαστούς του δένδρου. Για να γίνει, άρα, καλή επικονίαση και γονιμοποίηση πρέπει να συμπίπτει ο χρόνος εμφάνισης της γύρης στους ίουλους με τον κατάλληλο χρόνο για επικονίαση των θηλυκών ανθέων. Οι ίουλοι παράγουν γύρη σε μεγάλες ποσότητες και όπως σε όλα τα παρόμοια φυτικά είδη, η επικονίαση της καρυδιάς διευκολύνεται από ελαφρό άνεμο, που βοηθά στη μεταφορά της γύρης στα θηλυκά άνθη του ίδιου δένδρου.

ΚΕΡΑΣΙΑ: (Απρίλιος). Φυλλοβόλο δένδρο, που καλλιεργείται σε όλη σχεδόν τη χώρα, ενώ χρησιµοποιείται και ως καλλωπιστικό. Ανθίζει τον Απρίλιο, δίνοντας άφθονο νέκταρ (περίπου 2 mg/άνθος) και πλούσιο σε σάκχαρα (20-60% ανάλογα την ποικιλία).

ΚΕΝΤΑΥΡΙΟ: (Ιούνιος - Αύγουστος). Ανήκει στην οικογένεια των συνθέτων, η οποία περιλαμβάνει 500 περίπου είδη Κενταύριας σε όλο τον κόσμο με γνωστότερο όλων το Κενταύριο ο κυανός. Στη χώρα μας αναφέρονται περισσότερα από 70 είδη του φυτού. Φύεται σ’ όλη την Ευρώπη. Είναι φυτό ετήσιο που φτάνει σε ύψος από 30 έως 60 εκατοστά. Στέλεχος λεπτό, όρθιο, γωνιώδες. Φύλλα στενά και λογχοειδή κατά μήκος του στελέχους και πτεροειδή με λοβούς στη βάση του φυτού. Είναι ερμαφρόδιτα και γονιμοποιούνται από τις μέλισσες. Τα άνθη χρησιμοποιούνται συχνά σαν προσθετικό αφεψημάτων, στα οποία δίνουν ευχάριστη όψη. Οι νεαροί βλαστοί του φυτού είναι βρώσιμοι.

ΚΟΡΟΜΗΛΙΑ: (Απρίλιος). Φυλλοβόλο δένδρο με λευκά άνθη την άνοιξη πριν την έκπτυξη των φύλλων. Το καλοκαίρι έχει εδώδιμους καρπούς, τα κορόμηλα. Φυτεύεται σε οπωρώνες, δενδροστοιχίες αλλά και μεμονωμένα. Πολλαπλασιάζεται κυρίως με εμβόλια. Φυτρώνει σε μεγάλη ποικιλία υψομέτρων. Δίνει νέκταρ αλλά κυρίως γύρη και βοηθά στην ανάπτυξη των μελισσών.

ΚΟΛΟΚΥΘΙΑ: (Ιούνιος – Ιούλιος). Η κολοκυθιά είναι αγγειόσπερμο, δικότυλο, αναρριχητικό φυτό που ανήκει στην οικογένεια των Κολοκυνθοειδών (Cucurbitaceae). Οι κολοκυθιές είναι γενικά λαχανοκομικά φυτά και οι καρποί τους, ανάλογα με το είδος καταναλώνονται στη μαγειρική ή χρησιμοποιούνται για καλλωπιστικούς σκοπούς.Ανήκει στην οικογένεια των Κολοκυνθοειδών. Είναι αυτά που καλλιεργούνται στους κήπους. Φυτό μονόχρονο. Η σάρκα της είναι παχιά, αρωματισμένη, γλυκιά με χρώμα υποκίτρινο μέχρι κοκκινωπό και χρησιμεύει ως τροφή των ανθρώπων και των ζώων. Είναι και αυτή φαρμακευτικό φυτό γιατί περιέχει αρκετές γλυσχραματώδεις ουσίες, αλλά δεν έχει παρά ελάχιστα θρεπτικά συστατικά.

ΚΟΥΜΑΡΙΑ: (Οκτώβριος - Νοέμβριος). Φυτό για ανάπτυξη και για μέλι. Θάμνος αειθαλής υψηλής μελισσοκομικής σημασίας. Έχει αραιό νέκταρ και σε χρονιές με πολλές βροχοπτώσεις θέλει προσοχή γιατί μπορεί να δημιουργήσει ζημιές στα μελίσσια. Αυτοφύεται σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Το μέλι της είναι πολύ δυναμωτικό για ανθρώπους και μελίσσια, αφήνει όμως στο στόμα μιά υπόπικρη γεύση για αυτό και δεν αρέσει στον καταναλωτή. Συνήθως ο μελισσοκόμος το αφήνει μέσα στην κυψέλη για τροφή των μελισσιών.

ΚΡΟΚΟΣ: (Οκτώβριος – Νοέμβριος). Είναι φυτό γνωστό απ' την αρχαιότητα. Το αναφέρει ο Όμηρος στην Ιλιάδα. Είναι πολυετές φυτό. Έχει βολβό σφαιρικό διαμέτρου 3-5 εκατ. Από κάθε βολβό αναπτύσσονται 6-10 φύλλα που είναι στενά, νηματοειδή, μήκους 15-20 εκατ. Τα άνθη είναι εύοσμα και έχουν χρώμα ιώδη. Οι ανθήρες είναι τρεις κίτρινοι, το δε στίγμα του υπέρου είναι τρίλοβο, μερικές φορές πεντάλοβο και έχει χρώμα πορτοκαλέρυθρο. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό, βαφικό και αρτυματικό. Καλλιεργείται για τα στίγματα του υπέρου των λουλουδιών ( κόκκινος κρόκος) που χρησιμοποιούνται ως άρτυμα, αλλά και στη βαφική, ενώ θεωρούνται εμμηναγωγά, τονωτικά και ορεκτικά.

56 kuklamino ΚΥΚΛΑΜΙΝΟ: (Φεβρουάριος - Απρίλιος). Τo Κυκλάμινο είναι ένα από τα ομορφότερα αγριολούλουδα της Ευρωπαϊκής υπαίθρου. Στην Ελλάδα συναντώνται πέντε είδη κυκλάμινου. Είναι πολυετές φυτό με μωβ άνθη ή σπανιότερα λευκά και χαρακτηριστικά καρδιοειδή φύλλα με εντυπωσιακούς χρωματισμούς.

ΚΡΙΤΑΜΟ: (Ιούλιος - Αύγουστος). Το κρίταμο, ένα πολυετές φυτό των παραθαλάσσιων βράχων αφθονεί σε ολόκληρη την Μεσόγειο, ενώ απαντάται ακόμα και στη Βρετανία. οι σπόροι του φυτού έχουν μεγάλη ομοιότητα με το κριθάρι, γι’ αυτό οι αρχαίοι Ελληνες το ονόμαζαν «κρίθμον». Γνωστό και ως σαλάτα ή σέλινο της θάλασσας. Ο Διοσκουρίδης το περιγράφει χαρακτηριστικά ως «θαμνώδες βοτάνιον, που απλώνεται σε πλάτος και έχει ύψος ενός πήχυ. Φυτρώνει σε παραθαλάσσιους τόπους και έχει πολύ στιλπνά υπόλευκα φύλλα, σαν της γλιστρίδας, πιο πλατιά και πιο επιμήκη με αλμυρή γεύση».

ΚΟΥΚΙΑ: (Μάϊος – Ιούνιος). Είναι φυτά μονοετή της οικογενείας των ψυχανθών. Νεκταρογόνο φυτό,παράγει επίσης άφθονο μελίτωμα απο εξωανθικά νεκτάρια και απο αφίδες που την παρασιτούν. Προσφέρει Νέκταρ και Γύρη από τον Μάιο – Ιούνιο. . Ανεξαρτήτως του σκοπού της καλλιέργειας τους, τα κουκιά γενικώς ευδοκιμούν παντού, σε όλα σχεδόν τα εδάφη.

ΚΙΣΣΟΣ: (Σεπτέμβριος - Οκτώβριος). Αναρριχητικό φυτό. Παρασιτεί σε δέντρα και μεγάλους θάμνους. Δίνει πολύ καλές ποσότητες γύρης και μελιού έτσι ώστε τα μελίσσια να ανανεώνουν επαρκώς τον πληθυσμό τους. Υπάρχει σε όλη την Ελλάδα.

ΚΥΔΩΝΙΑ: (Απρίλιος). Η κυδωνιά ή «Μήλο της Αφροδίτης» ανθίζει συνήθως αρχές Απριλίου και διαρκεί όλο τον μήνα. Θεωρείται καλό μελισσοκομικό φυτό το οποίο δίνει και νέκταρ και γύρη. Έχει υπέροχα μεγάλα λευκά ή ρόδινα άνθη, τα οποία είναι μονήρη, με πέντε πέταλα. Από τον καρπό της, εκτός από γλυκό του κουταλιού φτιάχνουμε και υπέροχο λικέρ το οποίο ωριμάζει για τουλάχιστον 6 μήνες. Επίσης από τα φύλλα του δέντρου παρασκευάζεται αφέψημα, το οποίο έχει μαλακτικές και αποχρεμπτικές ιδιότητες.

ΛΑΔΑΝΙΑ: (Μάρτιος - Ιούνιος). Θάμνος με σημαντικές ποσότητες γύρης κόκκινου χρώματος. Ενδείκνυνται για συλλογή. Υπάρχει σε όλη την Ελλάδα. Εποικονιάζεται κυρίως από τις μέλισσες. Είναι το σπουδαιότερο γυρεοδοτικό μελισσοκομικό φυτό της Μεσογείου.

ΛΑΝΤΑΝΙΑ: (Απρίλιος – Σεπτέμβριος). Αειθαλής θάμνος, με αναρριχώμενη ή ημιαναρριχώμενη ανάπτυξη, που αναπτύσσεται σχεδόν παντού και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν καλλωπιστικό φυτό σε χαμηλούς φράχτες περιμετρικά ενός κήπου ή σε διάφορα σημεία δημιουργώντας όμορφα φυτικά χωρίσματα. Τα άνθη είναι μικρά, αρωματικά σωληνοειδή και τοποθετημένα αρκετά μαζί σε ταξιανθίες που ονομαζόταν σκιάδια. Είναι αρκετά εντυπωσιακά και το χρώμα τους ποικίλει από κόκκινο, ρόδινο, λευκό, πορτοκαλί και κίτρινο, μπλε και κίτρινο. Σαν φυτό έχει ιδιαίτερο μελισσοκομικό ενδιαφέρον, γιατί ειδικά στην Αυστραλία (που είναι εισαγόμενο στο εκεί οικοσύστημα – όπως στο δικό μας ο ευκάλυπτος και ο καλλιστήμονας) υποτίθεται ότι έχει σώσει την γηγενή άγρια μέλισσα Exoneura που εκτός από την ανθοφορία του φυτού, εκμεταλλεύεται και τους βλαστούς για να κάνει φωλιές.

ΛΑΨΑΝΑ: (Απρίλιος – Μάϊος). Λαψάνα ή Αγριοσινάπι – Sinapis arvensis: Αγριολούλουδο με κίτρινα άνθη που σχηματίζουν ταξιανθίες. Πολύ ανθεκτικό φυτό στην ξηρασία. Ανθίζει από τις αρχές Απριλίου μέχρι τις αρχές Μαίου σε υψόμετρο από 0-1200 m. Εξαιρετικά σημαντικό φυτό για τις μέλισσες στην άνοιξη. Δίνει γύρη και νέκταρ.

ΛΕΒΑΝΤΑ: (Μάϊος – Ιούνιος). Αρωματικό φυτό πλούσιο σε αιθέρια έλαια που είναι επίσης και καλλιεργούμενο. Ο μελισσοκόμος πέρνει μια καλή σοδειά απο ευωδιαστό μέλι.Αναπτύσεται σε ξηρικές συνθήκες, αξιοποιώντας ορεινές και ημιορεινές περιοχές. Είναι μικρός θάμνος,πολυετής και σε πλήρη παραγωγή αποδίδει 200-300 κιλά ανθοφόρων βλαστών ή 5-7 κιλά αιθέριου ελαίου το στρέμμα.

ΛΕΥΚΑΓΚΑΘΟ – ΣΗΜΥΔΑ: (Απρίλιος – Μάϊος). Η σημύδα είναι ένα πολύ όμορφο δέντρο που μπορείτε να καλλιεργήσετε και στον κήπο σας. Την αναγνωρίζετε από τον ασημένιο φλοιό και από το λεπτό κορμό του. Οι παλαιότεροι εκμεταλλευόντουσαν κάθε μέρος του φυτού. Το φλοιό του για τον υψηλό πυρετό και για δερματικές ασθένειες, τα φύλλα του για την ποδάγρα και τα άνθη του για αποτοξίνωση την άνοιξη.

ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝΟ: (Νοέμβριος + Απρίλιος). Ροσμαρίνι, δυοσμαρίνι, αρισμαρές, λιβανόδενδρο, λασμάρι, είναι ονόματα που έχουν δοθεί σε διάφορες περιοχές Ελλάδας και Κύπρου για το δενδρολίβανο. Είναι θάμνος πολυετής με σκληρά σαν βελόνες φύλλα και ανήκει στην ίδια οικογένεια με την λεβάντα, το θυμάρι και τα άλλα σπουδαία μελισσοκομικά φυτά. Το δενδρολίβανο είναι άριστο χειμωνιάτικο μελισσοκομικό φυτό πολύ ανθεκτικό στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Την ίδια ανθεκτικότητα παρουσιάζει και η ανθοφορία του, δεν επηρεάζεται εύκολα από δυνατούς ανέμους ή χαμηλές θερμοκρασίες. Το χιόνι, οι πολλές βροχές και οι πάγοι ελάχιστα το επηρεάζουν, αφού μόλις ανεβεί λίγο η θερμοκρασία κατά τις μεσημεριανές ώρες, τα λουλούδια μπορούν και προσφέρουν γύρη.

ΛΙΓΟΥΣΤΡΟ – ΘΑΜΝΟΣ: (Ιούλιος). Καλλωπιστικό δένδρο το οποίο ανάλογα με το κλάδεμα του μπορεί να το δούμε ως δένδρο αλλα και ως θάμνο σε περιφράξεις κατοικιών.Ανθίζει τον Ιούλιο σε μια εποχή που τα μελίσσια βρίσκονται στην πλήρη και παραγωγική τους φάση, δίνει άφθονο νέκταρ και γύρη.

ΛΥΓΑΡΙΑ: (Ιούνιος). Καναπίτσα. Βρίσκεται σε λαγκαδιές, σε κοίτες ξεροποτάμων και σε ακαλιέργητες εκτάσεις.Οι μέλισσες συλλέγουν μεγάλες ποσότητες γύρης γεγωνός που τις βοηθάει σε μελλοντικές μελιτοεκρίσεις του πεύκου.Σε χρονιές μεγάλης ξηρασίας η λυγαριά προκαλεί απώλειες στις συλλέκτριες μέλισσες, γιατί το νέκταρ είναι πολύ παχύρευστο και η γύρη κολάει στις κεραίες και στα μάτια των μελισσών, σε βαθμό που προκαλεί προβλήματα προσανατολισμού.

ΜΑΟΝΙΑ: (Ιανουάριος – Μάρτιος, Απρίλιος). Αειθαλής θάμνος που ανθίζει τον χειμώνα, με όμορφες κίτρινες ταξιανθίες ως τις αρχές της άνοιξης. Η μαόνια έρχεται από την βόρεια Αμερική. Δεν ενδείκνυται για νότιες περιοχές με θερμά καλοκαίρια. Αντέχει πολύ κρύο, θέλει καλά στραγγιζόμενο έδαφος, ευδοκιμεί και σε ημισκιερές θέσεις.

ΜΑΝΤΑΡΙΝΙΑ: (Μάρτιος - Απρίλιος). Το δέντρο είναι αειθαλές, ευαίσθητο και εύκολα καταστρέφεται από το κρύο. Φύεται σε τροπικά και υποτροπικά κλίματα είναι ανθεκτικό στην ξηρασία αλλά όχι ο καρπός του. Δίνει νέκταρ που βοηθάει στην ανάπτυξη των μελισσιών όχι όμως στην δημιουργία αποθεμάτων.

ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ: (Φεβρουάριος - Απρίλιος). Η μαργαρίτα είναι μονοετές φυτό με μέγεθος 20 με 60 εκατοστά. Τα άνθη της σχηματίζουν δίσκο με πολλά λευκά πέταλα. Ευδοκιμεί στα χαμηλά και μέσα υψόμετρα ενώ σε μεγαλύτερα υψόμετρα ευδοκιμούν διάφορα συγγενικά της είδη. Κοινό είδος με την μαργαρίτα είναι το χαμομήλι.

ΜΕΛΙΣΣΟΧΟΡΤΟ: (Ιούλιος - Αύγουστος). Θάμνος με λευκά λουλούδια με μυρωδιά λεμονιού και τα φύλλα του είναι οδοντωτά. Φωτόφιλο φυτό. Αναπτύσσεται σε στεγνά εδάφη. Ανθίζει από τον Ιούλιο μέχρι τον Αύγουστο σε υυψόμετρο από 0 - 1000 m. Στις μέλισσες προσφέρει νέκταρ και γύρη.

ΜΕΡΣΙΝΙΑ: (Μάϊος – Αύγουστος). Μικρό δέντρο με λευκά άνθη. Είναι φωτόφιλο. Προσαρμόζεται σε ποτάμια, πηγές και υγρότοπους. Ανθίζει από το Μάιο μέχρι τον Αύγουστο σε υψόμετρο από 0 - 1500 m. Στις μέλισσες προσφέρει νέκταρ και γύρη.

ΜΗΛΙΑ: (Άνοιξη). Η μηλιά έχει πλούσιο ριζικό σύστημα, είναι φυλλοβόλο δέντρο και κυμαίνεται σε ύψος από τα 5 μέχρι και τα 12 μέτρα, ανθίζει την άνοιξη με λευκά άνθη – στην αρχή ροζ – και τα φρούτα της ωριμάζουν το φθινόπωρο, με διάμετρο περίπου 7 εκατοστά και σε ελάχιστες περιπτώσεις αγγίζουν τα 15 εκατοστά. Η κοινή ονομασία της μηλιάς είναι Μηλιά και ανήκει στην οικογένεια των Ροδοειδών. Προσφέρει νέκταρ πλούσιο σε σάκχαρα (25-55%). και γύρη στις μέλισσες.

ΜΗΛΙΑΔΙ: (Μάϊος). Δασικό δένδρο όχι μεγάλης εξάπλωσης, εκτιμάται όμως για την ποιότητα του ξύλου του, σκληρό και ανθεκτικό με πολλές χρήσεις. Μελισσοκομικά είναι αξιόλογο φυτό για γύρη και ορισμένες χρονιές για μέλι. Την εποχή που εμφανίζονται οι ασπροκίτρινες ταξιανθίες του (Μάιος), οι ανάγκες του μελισσιού σε τροφές (μέλι και γύρη) είναι πολύ μεγάλες γι’αυτό και το μέλι από το μηλιάδι σπάνια εμφανίζεται στο τελικό προϊόν, όμως σαν δευτερεύον μελισσοκομικό φυτό συντελεί στην ανάπτυξη του μελισσιού που προετοιμάζονται για τις καλοκαιρινές βασικές νομές.

ΜΗΔΙΚΗ Η ΔΕΝΔΡΩΔΗ: (Άνοιξη). Η Μηδική ανήκει στην οικογένεια Leguminosae της τάξης Rosales της κλάσης των δικοτυλήδονων. Η Μηδική είναι το πιο σπουδαίο καλλιεργούμενο είδος από τα γνωστά 60 περίπου είδη φυτών του γένους Medicago της οικογένειας των ψυχανθών.Είναι φυτό ποώδες, πολυετές. Φέρει φύλλα σύνθετα που αποτελούνται από τρία φυλλάρια.

ΜΟΛΟΧΑ: (Απρίλιος – Ιούνιος). Από τα πιο συνηθισμένα αγριολούλουδα της ελληνικής υπαίθρου. Έχει ισχυρό ριζικό σύστημα, το οποίο επαναβλαστάνει κάθε χρόνο στο τέλος του χειμώνα. Σε πρώιμα μέρη οι ετήσιοι βλαστοί εμφανίζονται νωρίς το χειμώνα, τα πρώτα λουλούδια από τις αρχές Φεβρουάριου, ενώ η ανθοφορία συνεχίζεται καθώς συνεχίζεται η αύξηση των βλαστών μέχρι και τον Οκτώβριο. Τα λουλούδια της με τα μεγάλα κυανοειδή πέταλα προσελκύουν τις μέλισσες προσφέροντας νέκταρ από τα νεκτάρια που βρίσκονται στη βάση των πετάλων. Η κύρια εποχή εκμετάλλευσης από τις μέλισσες είναι από Απρίλιο έως και Ιούνιο. Είναι πολύ ανθεκτικό στις καιρικές μεταβολές και έξοχο μελισσοκομικό φυτό

ΜΟΥΡΙΑ: (Μάϊος - Αύγουστος). Είναι φυλλοβόλο πλατύφυλλο δέντρο με πολύ διακοσμητικό φύλλωμα και φημίζεται για τη σκιά του. Σε πολλές χώρες η μουριά καλλιεργείται για τους καρπούς, το ξύλο ή τα φύλλα της που αποτελούν τροφή για τους μεταξοσκώληκες. Χρησιμοποιείται συχνά στην αρχιτεκτονική τοπίου εξαιτίας της μεγάλης ανάπτυξης και της πυκνής σκίασης που δημιουργεί. Προσφέρει Γύρη από τον Μάιο και νέκταρ τον Ιούλιο – Αύγουστο.

ΜΟΥΣΚΑΡΙ: (Φεβρουάριος - Μάϊος). Είναι μονοκοτυλήδονα πολυετής βολβώδης πόα της ευρύτερης περιοχής της Αρχαίας Θουρίας – Μυκηναϊκής Άνθειας, με χοντρό ροζ-κοκκινωπό βολβό. Στην βάση του φυτού υπάρχουν 3 -7 παράρριζα φύλλα με φάρδος μέχρι 20 χιλιοστά, γραμμοειδή. Ο όρθιος, σαρκώδης ανθοφόρος βλαστός που φτάνει σε ύψος 20-50 εκατοστά φέρει άνθη που έχουν μωβ, βαθύ μπλε χρώμα, διαταγμένα σε ταξιανθία βότρυ, κρεμαστά και πυκνά. Θεωρείται ιδιαίτερα μελισσοκομικό φυτό.

ΜΟΥΣΜΟΥΛΙΑ: (Σεπτέμβριος - Δεκέμβριος). Το ύψος του δέντρου φτάνει τα 8 μέτρα και ο κορμός του είναι σχεδόν ευθύγραμμος. Το δέντρο ανθίζει από το Σεπτέμβριο ως το Δεκέμβριο και δίνει ώριμους καρπούς από τον Απρίλιο ως το Μάιο. Η καρποφορία του δέντρου αρχίζει από τον 6ο – 7ο χρόνο της ζωής του , ενώ σε πλήρη καρποφορία είναι μετά τον 12ο χρόνο. Η μουσμουλιά είναι ανθεκτική στο ψύχος και στη ζέστη. Δίνει νέκταρ και γύρη χρώματος κίτρινου θαμπό .

ΜΠΕΛΑΤΟΝΑ: (Ιούνιος – Ιούλιος). Θάμνος σε ανοιχτό πράσινο χρώμα. Σε ύψος φθάνει το 1-1,5 μέτρο. Τα άνθη του είναι σε σχήμα καμπάνας για να μετατραπούν σε μεγάλους μαύρους γυαλιστερούς καρπούς σφαιρικού σχήματος, που περιέχουν πορφυρόχρωμο χυμό. Όλο το φυτό έχει δυσάρεστη μυρωδιά. Ενδημικό της κεντρικής και νότιας Ευρώπης. Φυτό τοξικό που προτιμά την ά φθονη σκιά. Όλα τα μέρη του φυτού είναι εξαιρετικά τοξικά. Τα ξερά φύλλα περιέχουν ατροπίνη και σκοπαλαμίνη που έχουν ναρκωτική και αντισπασμωδική δράση. Η Μπελαντόνα είναι ένα γοητευτικό και ταυτόχρονα ύπουλο φυτό.

ΜΥΡΤΙΑ: (Ιούλιος - Αύγουστος). Η μυρτιά είναι αειθαλής θάμνος, με ύψος που μπορεί να φτάσει ως τα 5 μέτρα, με αρωματικά, λογχοειδή, βαθυπράσινα φύλλα και άνθη λευκά και επίσης αρωματικά. Η ανθοφορία της αρχίζει από τον Ιούλιο- Αύγουστο. Δίνει νέκταρ και γύρη χρώματος ωχροκίτρινη.

ΜΥΡΤΙΛΟ: (Απρίλιος – Μάϊος). Φυλλοβόλος θάμνος με ανθοφορία Απρίλιο - Μάιο με λευκορόδινα καμπανοειδή λουλούδια. Άφθονη καρποφορία με μεγάλους μπλε βιολετί καρπούς που καταναλώνονται φρέσκοι ή σε μαρμελάδα. Τα φύλλα του και οι καρποί του έχουν μεγάλες θεραπευτικές ιδιότητες. Τα φύλλα του έχουν θεραπευτικές ιδιότητες χάρη στη μεγάλη περιεκτικότητα γλυκοζοειδών και ιδιαίτερα νεομυρτυλίνης, που χρησιμοποιείται ως βοηθητικό μέσο για τη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη. Η ομοιοπαθητική ιατρική συστήνει να πίνετε το τσάι από κλαδιά και φύλλα του φυτού για τις καρδιόπαθειες, που είναι ιδιαίτερα σημαντικό ως προφύλαξη από ογκολογικές ασθένειες.

ΞΥΝΙΔΑ: (Νοέμβριος - Μάρτιος) Πολύ σημαντικό φυτό για την πρώιμη ανάπτυξη στις νότιες περιοχές. Αυτοφύεται κυρίως στους ελαιώνες. Έχει μονάχα θετικά να μας δώσει η παρουσία της στο έδαφος. Δημιουργεί κατά τη διάρκεια του χειμώνα έναν πυκνό χλοοτάπητα κάτω από τα δέντρα και με το τέλος των βροχοπτώσεων ξεραίνεται. Τα οφέλη της είναι πολλά. Εξουδετερώνει στα σημεία που φύεται πολλά άλλα βλαβερά ζιζάνια, οι ρίζες της ανοίγουν πολυάριθμους πόρους στο έδαφος, παρακρατεί υγρασία για αρκετούς μήνες, δεσμεύει άζωτο και το αποδεσμεύει την άνοιξη που τα ελαιόδεντρα το έχουν ανάγκη, και πολλά άλλα.

ΟΞΑΛΙΑ: (Χειμώνας). Ζιζάνιο των ελαιώνων, βολβόριζο, δυσκολοεξώντοτο. Τα φύλλα είναι τρίλοβα, ο κάθε λοβός καρδιόσχημος, τα φύλλα όλα με μακρύ μίσχο σχηματίζουν ροζέτα. Ο βλαστός του είναι κυρίως υπόγειος και προέρχεται από βολβίδια. Το ότι είναι και δυσκολοεξώντοτο ζιζάνιο αποτελεί και πλεονέκτημα για την μελισσοκομία αφού η χειμωνιάτικη ανθοφορία του, είναι κάθε χρόνο σταθερή, προσφέροντας γύρη και νέκταρ στις μέλισσες για πρώιμη ανάπτυξη.

ΟΡΝΙΘΟΓΑΛΟ: (Μάρτιος - Απρίλιος). Είναι βολβώδες φυτό με αστεροειδές άνθος και συγγενεύει με το κρίνο. Αναπτύσσεται και στα χαμηλά υψόμετρα (το έχουμε συναντήσει και στο μελισσοκομείο του κάμπου) ενώ θεωρείται ενδημικό φυτό της Ελλάδας. Το ύψος του είναι χαμηλό, μέχρι 20 εκατοστά και ανθίζει την περίοδο Μαρτίου – Απριλίου. Δίνει νέκταρ και γύρη χρώματος πορτοκαλί όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες στα πόδια των μελισσών.

ΠΑΛΙΟΥΡΙ: (Μάιος- Ιούνιος). Το παλιούρι προσφέρει νέκταρ και γύρη πολύ καλής ποιότητας γι’αυτό επικρατεί η πεποίθηση πως οι βασίλισσες που βγαίνουν στο παλιούρι, όταν είναι επιτυχής η ανθοφορία του, είναι από τις καλύτερες. Το μειονέκτημα της ανθοφορίας αυτής είναι, όπως και της ακακίας που προηγείται της ανθοφορίας του παλιουριού, η ευαισθησία στις βροχές και στον ξερό Β.Δ. άνεμο. Παρ’όλα αυτά είναι ένα από τα σπουδαιότερα μελισσοκομικά φυτά της χώρας μας και η ανθοφορία του ξεκινά από τα μέσα Μαΐου σε πρώιμες περιοχές και επεκτείνεται στο μεγαλύτερο μέρος του Ιουνίου στα οψιμότερα μέρη.

ΠΑΠΑΡΟΥΝΑ: (Μάϊος - Ιούνιος). Η παπαρούνα υπάρχει αυτοφυής σε χέρσα, ηλιόλουστα χωράφια, σε βοσκότοπους, σε παρυφές δρόμων, αλλά και σε καλλιεργημένους αγρούς, όπου θεωρείται ζιζάνιο. Προτιμά υγρά, συνεκτικά εδάφη. Η ανθοφορία της ξεκινά Μάιο- Ιούνιο. Δίνει άφθονη γύρη μαύρου χρώματος με αποτέλεσμα, ολόκληρα πλαίσια να γίνονται μαύρα, εώς ότου καταναλωθούν ή σκεπαστούν από γύρη άλλων φυτών άλλου χρώματος. Νέκταρ δεν παράγει.

ΠΑΡΚΙΝΣΟΝΙΑ: (Μάϊος - Ιούνιος). Φυλλοβόλο αγκαθωτό δέντρο με πράσινα, επιμηκή, σύνθετα φύλλα και κίτρινα άνθη. Αναπτύσσεται σε φτωχά και ξηρά εδάφη. Είναι φωτόφιλο και έχει μικρές απαιτήσεις σε νερό. Κατάλληλο και για παραθαλάσσιες φυτεύσεις. Αναγεννιέται μετά από πυρκαγιά. Ανθίζει από το Μάιο μέχρι τον Ιούλιο σε υψόμετρο από 0 - 300 m. Στις μέλισσες προσφέρει νέκταρ και γύρη.

ΠΑΣΙΦΛΟΡΑ: (Ιουλιος – Σεπτέμβριος). Αειθαλές αναρριχώμενο φυτό. Ευδοκιμεί σε θέσεις με άπλετο ηλιακό φως και ημισκιάς και μέτριο έδαφος. Ο πολλαπλασιασμός γίνεται με μοσχεύματα και σπόρους .Απ΄ότι φαίνεται οι μέλισσες το προτιμούν ιδιαίτερα. Η πασιφλώρα έχει πολλές θεραπευτικές ιδιότητες όπως: - Είναι ηρεμιστική, με κατευναστικές και αντισπασμωδικές ιδιότητες. - Βοηθά σε αϋπνίες, στρες, νεύρα και στη δυσεντερία.

ΠΕΠΟΝΙΑ: (Άνοιξη – καλοκαίρι). Είναι φυτά μονοετή, ανήκοντα στην οικογένεια των κολοκυνθωδών. Οι βλαστοί των μακραίνουν πολύ και έρπουν ή κάποτε αναρριχώνται. Τα φύλλα είναι σχεδόν στρογγυλά, οδοντωτά ή μη, ολόκληρα ή χωρισμένα σε λοβούς, αναλόγως της ποικιλίας που ανήκουν. Τα άνθη είναι κίτρινα, όχι πολύ μεγάλα. Τα αρσενικά παρουσιάζονται στην αρχή, συνήθως 3-4 μαζί, τα δε θηλυκά συνοδεύονται στη βάση τους με μεγάλη ωοθήκη. Δηλαδή είναι φυτά μονόοικα, όπως συμβαίνει στις κολοκυθιές και τις αγγουριές.

ΠΕΡΙΚΟΚΛΑΔΑ: (Απρίλιος). Φυλλοβόλος θάμνος με μεγάλα, βαθυπράσινα και σε σχήμα καρδιάς φύλλα, και μοβ-φούξια άνθη. Μετρίου μεγέθους, δεν ξεπερνά σε ύψος τα 4 - 5 μ. και τα 2 - 3 μ. σε διάμετρο. Ανθίζει τον Απρίλιο και δίνει νέκταρ και γύρη χρώματος κίτρινο.

ΠΕΥΚΟ: (Δεκέμβριος - Φεβρουάριος). Δίνει μελίτωμα όλο το χειμώνα αλλά δύσκολα μπορούμε να το εκμεταλλευτούμε, λόγω της κατάστασης των μελισσιών την εποχή αυτή. Στις νότιες περιοχές αντικαθιστά τα χειμωνιάτικα ζαχαροζύμαρα, οχι όμως σε σημείο που να επιλέγουμε μεταφορές στα Πευκοδάση. Πρόκειται για το σηµαντικότερο µελισσοκοµικό φυτό της χώρας µας, καθώς δίνει το 65% της ετήσιας παραγωγής. Σε όλη τη χώρα συναντάµε κυρίως την Χαλέπειο πεύκη αν και στη Θάσο βρίσκουµε την Τραχεία πεύκη .Το µέλι παράγεται από µελιτώµατα που συλλέγουν οι µέλισσες από το παράσιτο Marchalina hellenica .

ΠΙΚΡΑΛΙΔΑ - Καλαμίδι: (Μάϊος). Νέκταρ και γύρη ακόμα και με χαμηλές θερμοκρασίες. Το μέλι κρυσταλλώνει γρήγορα και συνήθως χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη του γόνου. Ακόμη το Ταράξακο (Taraxacum officinale- Ταράξακο το φαρμακευτικό), γνωστό στην Ελλάδα ως άγριο ραδίκι, πικραλίδα ή αγριομάρουλο κ.α., του γένους των δικοτυλήδονων της οικογενείας των συνθέτων ή αστερίδων περιλαμβάνει αρκετά είδη πολυετών ποωδών φυτών τα οποία είναι ιθαγενή της ευρύτερης περιοχής της αρχαίας Άνθειας – Θουρίας. Ανήκει επίσης στην υποοικογένεια των κιχωριοειδών που χαρακτηρίζεται από είδη που έχουν γαλακτώδη χυμό και κεφάλια με γλωσσοειδή μόνο ανθίδια.

ΠΙΠΕΡΙΑ: (Ιούλιος – Σεπτέμβριος). Η πιπεριά είναι αγγειόσπερμο, δικότυλο, ποώδες και θαμνώδες φυτό του γένους Καψικόν. Ανήκει στην τάξη Στρυχνώδη της οικογένειας Στρυχνοειδών. Η πιπεριά υπάρχει σε 50 περίπου είδη ανά τον κόσμο, άλλοτε με γλυκούς και άλλοτε με καυτερούς καρπούς. Πλούσιοι σε βιταμίνη C και βιταμίνη Α, τρώγονται σε σαλάτες ή μαγειρεμένοι. Αποτελούν ένα από τα κύρια υλικά της Ελληνικής κουζίνας, καθώς χρησιμοποιούνται στη χωριάτικη σαλάτα, στα γεμιστά, αλλά και ως συμπλήρωμα σε σάλτσες κ.λ.π.

ΠΟΪΣΙΑΝΑ: (Φθινόπωρο – Χειμώνας). Delonix regia είναι ένα είδος ανθοφόρου φυτού της οικογένειας Fabaceae, υπό-οικογένεια Caesalpinioideae . Κύριο χαρακτηριστικό του είναι τα φτεροειδή φύλλα του και η κατακόκκινη ανθοφορία του. Σε πολλές τροπικές περιοχές του κόσμου καλλιεργείται ως καλλωπιστικό δέντρο και στα αγγλικά ονομάζεται Βασιλική Poinciana ή Flamboyant. Είναι επίσης ένα από τα πολλά δέντρα γνωστό ως δέντρο Φλόγα.

ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ: (Μάρτιος - Απρίλιος). Σημαντική πηγή μελίου. Θέλει καλό καιρό. Τα μελίσσια σμηνουργούν με ευκολία. Προσοχή στα ψεκάσματα. Υπάρχει στην Πελοπόννησο, Ήπειρο, Στερεά Ελλάδα. Η ανθοφορία διαρκεί περίπου τρεις βδοµάδες, δίνοντας άφθονο νέκταρ και θρεπτική γύρη. Περίπου το 10% της ελληνικής παραγωγής είναι µέλι πορτοκαλιάς. Η περίοδος άνθισης της πορτοκαλιάς συµπίπτει µε την περίοδο ανάπτυξης του µελισσιού, γι’ αυτό πρέπει να εφαρµοστούν µελισσοκοµικές τεχνικές ώστε τα µελίσσια να είναι έτοιµα όταν ανθίσει η πορτοκαλιά και έτσι να πάρει ο παραγωγός ικανοποιητική ποσότητα µελιού.

ΠΟΛΥΚΟΜΠΟΣ: (Ιούλιος - Σεπτέμβριος). Ο Πολύκομπος είναι έντονα αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό φυτό. Θεωρείται σπουδαίο μελισσοκομικό φυτό το οποίο βρίσκεται σε μεγάλες εκτάσεις ανθίζει για μεγάλο χρονικό διάστημα (Ιούλιο- Σεπτέμβριο) δίνει γύρη πορτοκαλί χρώματος και νέκταρ ως τον Δεκέμβριο και παρουσιάζει μεγάλη ανοχή στις κλιματικές μεταβολές. Η ποσότητα της γύρης που παράγουν βοηθάει πολύ το μελίσσι που εκτρέφει γόνο για τον χειμώνα. Το μέλι που παράγεται από τον πολύκομπο είναι το πλουσιότερο σε ένζυμα ελληνικό μέλι, έχει έντονη οσμή μαύρο χρώμα και κρυσταλλώνει πολύ γρήγορα(20-30 μέρες μετά τον τρύγο).

ΠΥΡΑΚΑΝΘΟΣ: (Μάϊος). Η ανθοφορία του δεν διαρκεί πολλές ηµέρες (περίπου µία εβδοµάδα,αρχές Μαϊου) προσελκύει όµως πολλές µέλισσες, προσφέροντας νέκταρ κυρίως.

101 puxos ΠΥΞΟΣ: (Ιανουάριος – Απρίλιος). Ο πυξός έχει πάρα πολύ σκληρό, ανοιχτό κίτρινο, συμπαγές και ανθεκτικό ξύλο, γι' αυτό χρησιμοποιήθηκε από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα για την κατασκευή αγγείων, όπως η πυξίδα (αγγείο), ο φρυγικός αυλός, τα λευκά πιόνια στο σκάκι, αλλά και στην κατασκευή εγχόρδων και πνευστών οργάνων. Θεωρείται η πρώτη ανθοφορία του χρόνου διάρκειας τεσσάρων μηνών από τον Ιανουάριο ως τα μέσα Απριλίου και ως πρώτη πηγή γύρης για τις μέλισσες.

ΠΥΞΑΡΙ: (Ιανουάριος – Απρίλιος). Το πυξάρι είναι ένα αυτοφυές φυτό και φτάνει σε ύψος τα 3 μέτρα. Το συναντάμε στο δάσος παρέα με σχίνους ή ακόμη και μέσα σ' αυτούς. Αντέχει στη σκιά τους και αναπτύσσεται κανονικά. Πολλαπλασιάζεται με σπόρους σχετικά εύκολα, γι αυτό και το βρίσκεις κάτω από ελιές και σε σημεία που δεν μπορούν να καλλιεργηθούν εύκολα. Πολλαπλασιάζεται ακόμη με μοσχεύματα και καταβολάδες.

ΡΑΒΙΝΑ – ΨΕΥΔΟΑΚΑΚΙΑ: (Απρίλιος – Μάϊος). Άνθη λευκά κατά την περίοδο Απρίλιο- Μάιο σχηματίζουν μπουμπούκια και είναι πολύ αρωματικά και μελιτοφόρα, προσελκύουν συχνά μέλισσες. Παρουσιάζει καλή προσαρμογή σε πολλούς τύπους εδαφών, αντέχει σε πολύ φτωχά και ξηρά εδάφη όμως για να έχει καλή και γρήγορη ανάπτυξη χρειάζεται βαθιά , χαλαρά, μέτρια νωπά εδάφη. Έχει ευθύ κορμό και χαρακτηριστικά σύνθετα ανοιχτοπράσινα φύλλα, που εμφανίζονται αργά και πέφτουν γρήγορα αφήνοντας το δένδρο χωρίς βλάστηση για περίπου 6 μήνες.

104 rigani ΡΙΓΑΝΗ: (Ιούλιος – Σεπτέμβριος). Η Ρίγανη είναι ένα πολυετές αρωματικό χόρτο, με μεγάλη ποσότητα αιθέριου ελαίου ανάλογη με του θυμαριού .Είναι ευρύτατα διαδεδομένη, σε ξηρότοπους σʼ όλη την Ελλάδα. Θεωρείται σπουδαίο μελισσοκομικό φυτό . Παράγει αρωματικό νέκταρ και γύρη χρώματος μπεζ. Το μέλι που παράγεται μετά την ανθοφορία του Ιουνίου είναι αρωματικό και πολύ γευστικό.

ΣΑΜΠΟΥΚΟΣ: (Μάϊος - Ιούλιος). Ο σαμπούκος είναι φυλλοβόλος θάμνος περίπου ενός μέτρου, που γίνεται και δενδρύλλιο σε καλά και υγρά εδάφη.Τα άνθη του είναι λευκά και οι καρποί του είναι μαύρες ρόγες. Το όνομά του κουφοξυλιά-αφροξυλιά, το πήρε από την παχιά και ελαφριά ψίχα που υπάρχει εσωτερικά μέσα στους βλαστούς του.

Η κουφοξυλιά είναι πολύτιμο βότανο για τους ιούς της γρίπης, τα κρυολογήματα και τις παθήσεις του στήθους. Οι ανθισμένες κορυφές είναι ιδανικές για το βήχα, τα κρυολογήματα και τη γρίπη. Το έγχυμα είναι χαλαρωτικό και προκαλεί ήπια εφίδρωση η οποία συντελεί στη μείωση του πυρετού.

106 sinapis ΣΙΝΑΠΙΣ: (Ιανουάριος – Φεβρουάριος). Μονοετές, αυτοφυές, ποώδες φυτό. Αποτελεί ζιζάνιο πολλών καλλιεργειών και ανθίζει από τον Μάρτιο έως και το καλοκαίρι. Δίνει και νέκταρ και γύρη χρώματος κίτρινου. Τα άνθη του είναι ζωηρά κίτρινα με τέσσερα φύλα που σχηματίζουν ταξιανθίες και τα φύλα του είναι μυτερά και σ’ αυτό ξεχωρίζουν απ’ τη βρούβα.

ΣΜΕΟΥΡΟ: (Απρίλιος – Μάϊος). Το σμέουρο (γνωστό και ως raspberry ή φραμπουάζ) ανήκει στην κατηγορία των φυτών που τα λέμε ‘’μικροί καρποί’’ ή ‘’καρποφόροι θάμνοι’’ ή ‘’μικρά οπορωφόρα’’. Άλλα τέτοια φυτά είναι η φράουλα, το βατόμουρο, το φραγκοστάφυλο, το μύρτιλο, η λαγοκερασιά, ακόμα και το αμπέλι! Κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών είναι ότι αποτελούν θάμνους των οποίων οι μαλακοί, χυμώδεις και με λεπτή φλούδα καρποί τους αναπτύσσονται πάνω σε κληματίδες (όπως του αμπελιού).

ΣΤΑΧΥΣ Ο ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΣ: (Ιούλιος - Αύγουστος). Είναι φυτό γνωστό από την αρχαιότητα. Ο Διοσκουρίδης το αναφέρει ως στάχυ. Είναι πολυετές φυτό. Έχει βλαστό όρθιο, τετραγωνικό, πολύ χνουδωτό, ύψους 30-80 εκατ., φύλλα ασπροπράσινα με βελούδινο τρίχωμα, τα κατώτερα αυγοειδή – προμήκη και τα ανώτερα λογχοειδή που στενεύουν στη βάση και άνθη ρόδινα σε πολυανθείς σπονδύλους. Αυτοφύεται σε χέρσα ορεινά μέρη, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Ευδοκιμεί σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές και σε χωράφια φτωχά μέτριας γονιμότητας, ασβεστούχα, ξηρικά. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό. Το υπέργειο τμήμα θεωρείται αντιπυρετικό και εφιδρωτικό.

109 sfendamos ΣΦΕΝΔΑΜΟΣ: (Μάρτιος – Μάϊος). το σφενδάμι ή σφεντάμι (αρχ. ελλ., ἡ σφένδαμνος) είναι γένος δένδρων ή ημίθαμνων με την επιστημονική ονομασία Acer. Η επιστημονική ονομασία του σφένδαμου οφείλεται στα χαρακτηριστικά φύλλα του με τρεις ή πέντε μυτερές απολήξεις (acer στα λατινικά σημαίνει οξύς, αιχμηρός). Επίσης χαρακτηριστικός είναι ο καρπός του σφένδαμου, που έχει δυο φύλλα με δύο πυρήνες στο μέσο και μοιάζει με έντομο με δυο μεγάλα φτερά. Ο σφένδαμος προσβάλλεται συχνά από μύκητες, ορισμένοι εκ των οποίων μπορούν να προκαλέσουν ακόμα και τον θάνατο του φυτού.

ΣΥΚΙΑ: (Αύγουστος – Σεπτέμβριος). Η συκιά είναι Δικοτυλήδονο φυτό της οικογένειας Μορεϊδών που ανήκει στο γένος Φίκος. Το είδος Φίκος ή Συκή η καρική (Ficus carica), περιλαμβάνει τα υποείδη Φίκος η καρική (Ficus carica sativa), δηλαδή, την κοινή συκιά στην οποία ανήκουν όλες οι καλλιεργούμενες ποικιλίες και ο Φίκος η καρική άγρια (Ficus carica caprificus) την αγριοσυκιά ή ορνιό που είναι πιο μικρή από τη συκιά με μικρότερα φύλλα και καρπούς που δεν τρώγονται. Η συκιά είναι δένδρο φυλλοβόλο που το ύψος του φθάνει τα 2-5 μέτρα και, σπανίως, τα 10 μέτρα και διατηρείται πέραν των 50-60 χρόνων

ΤΡΙΦΥΛΛΙ: (Ιούνιος & Αύγουστος), ανάλογα με την ημερομηνία κοπής). Είναι από τα σπουδαιότερα μελισσοκομικά φυτά. Σχεδόν όλα τα είδη του γένους Τrifollium δίνουν άφθονο νέκταρ τα οποία απαιτούν πολλές βροχές για να αποδώσουν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους, που όχι μόνο δε σταματάει η νεκταροέκκριση αλλά αλλά συνεχίζεται ακόμη και στην πλήρη άνθιση. Φυσικά θα πρέπει να μεσολαβούν μερικές ημέρες με ηλιοφάνεια και υψηλές θερμοκρασίες για να πετούν οι μέλισσες. Η σταυρεπικονίαση είναι απαραίτητη για την παραγωγή σπόρου και οι μέλισσες καθώς συλλέγουν το νέκταρ προκαλούν και τη σταυρεπικονίαση. Το μέλι από αγριοτρίφυλλα είναι εξαιρετικής ποιότητας ανοικτού χρώματος με υπέροχο άρωμα και γεύση

113 tsai ΤΣΑΙ: (Ιούλιος - Αύγουστος). Μονοετείς ή πολυετείς πόες, στη βάση χνουδωτές με άνθη κίτρινα ή λευκά. Παράγει αρωματικό νέκταρ και το μέλι του είναι μικρής παραγωγής και εξαιρετικής ποιότητας.

ΤΣΙΝΤΟΝΙΑ: (Φεβρουάριος – Μάρτιος). Η τσιντόνια είναι φυλλοβόλος θάμνος ο οποίος είναι πανέμορφος. Ανθίζει στα τέλη του χειμώνα ή αρχές άνοιξης . Ανθίζει σε γυμνά κλαδιά κάτι που κάνει την τσιντόνια να φαίνεται ακόμα και από απόσταση. Με το που τελειώνει η ανθοφορία του αρχίζει να βγάζειφύλλα. Τους θερμούς μήνες χρειάζεται κάθε 2 μέρες πότισμα και το φθινόπωρο καλό είναι να δίνουμε ένα λίπασμα ανθοφορίας. Κατάλληλο φυτό για κήπο λόγω του όγκου του. Υπάρχουν διάφοροι χρωματισμοί όπως κόκκινο, ροζ, άσπρο, δίχρωμα κ.α. Χρειάζεται ηλιόλουστα σημεία. Δίνει πολλή γύρη την εποχή που την χρειάζονται πολύ τα μελίσάκια.

ΤΣΟΥΚΝΙΔΑ: (Φεβρουάριος – Ιούλιος). Η ανθοφορία τους ξεκινά πολύ νωρίς, από το Φεβρουάριο, αλλά κλιµακώνεται σε φυτά που φυτρώνουν αργότερα µέχρι και τον Ιούλιο. Οι µέλισσες επισκέπτονται τα λουλούδια συλλέγοντας κυρίως γύρη σε µικρούς ασπροκίτρινους βώλους, αλλά και νέκταρ. Οι κορυφές των τρυφερών αυτών βλαστών χρησιµοποιούνται και στη µαγειρική για τη διατροφή του ανθρώπου. β) Τσουκνίδα η δίοικος (urtica dioica). Πολυετές ζιζάνιο που έχει σε διαφορετικά φυτά τα αρσενικά και θηλυκά λουλούδια. Απαντάται σε ορεινά µέρη της χώρας µας, ανθίζει από Ιούλιο έως Σεπτέµβριο και έχει περιορισµένο µελισσοκοµικό ενδιαφέρον.

115 fakeloti ΦΑΚΕΛΩΤΗ: (Μάρτιος – Απρίλιος). Μελιτογόνο, γυρεοφόρο και κτηνοτροφικό φυτό. Ο σπόρος της ωριμάζει σε 60 ημέρες περίπου και πρέπει να αρδευτεί δύο τουλάχιστον φορές. Το ύψος του φυτού είναι 70 - 90 πόντους και η διάρκεια της ανθοφορίας 50 ημέρες.

ΦΑΓΟΠΥΡΟ: (Ιούλιος – Σεπτέμβριος). (Φαγόπυρο το εδώδιμο ή Πολύγονο ο τριγωνόσπορος). Ανήκει στην οικογένεια των Πολυγονιδών. Είναι ιθαγενές φυτό της βορείου Ασίας από την οποία εισήχθη στην Ευρώπη. Καλλιεργείται και αυτοφύεται σε απομεινάρια παλαιών καλλιεργειών. Προτιμά τα πυριτικά εδάφη. Είναι ετήσιο φυτό το οποίο φτάνει σε ύψος από 35 έως 80 εκατοστά. Στελέχη κόκκινα, με λίγες διακλαδώσεις. Φύλλα πλατιά και τοξοειδή. Άνθη λευκορόδινα, σε μακριά, διακλαδισμένη ταξιανθία. Είναι μελισσοτροφικό φυτό. Οι μέλισσες επισκέπτονται το Φαγόπυρο για να πάρουν το νέκταρ το οποίο έχει υπέροχο άρωμα και δίνει στο μέλι χαρακτηριστική έντονη γεύση,σκούρο προς μαύρο χρώμα το οποίο κρυσταλλώνει εύκολα.

117 flomos ΦΛΟΜΟΣ: (Μάϊος – Ιούνιος). Διετή φυτά που τον πρώτο χρόνο διαμορφώνουν ένα βασικό ρόδακα από τριχωτά φύλλα, ενώ τον δεύτερο χρόνο παράγουν το ανθοφόρο στέλεχος που φτάνει τα 3 μέτρα ύψος, που φέρει μεγάλα άνθη, που δίνουν μια ταξιανθία με μήκος μεγαλύτερο από 1 μέτρο, η στεφάνη είναι κυκλική και αποτελείται από 5 χλωμοκίτρινα πέταλα με διάμετρο 1।5- 5 εκατοστά. Ανθίζουν τον Ιούνιο-Σεπτέμβρη. Δίνει νέκταρ και γύρη

ΦΑΣΚΟΜΗΛΙΑ: (Μάρτιος - Μάιος). Υπάρχουν πολλά είδη στον Ελλαδικό χώρο. Δίνουν πολύ καλή ανάπτυξη αλλά και παραγωγή μελιού ανάλογα τη χρονιά. Υπάρχει σε όλη την Ελλάδα. Απαντάται ιδαίτερα στους ξηρούς και πετρώδεις τρόπους και υπάρχει σε ιδιαίτερη αφθονία στην Πελοπόννησο και ιδιαίτερα στην περιοχή της Κρήτης όπου θεωρείται ένα από τα σημαντικά τοπικά 'προιόντα'. Τα κρητικά βουνά πραγματικά ευωδιάζουν από το εξαίσιο άρωμα που αναδύουν οι άγριες φασκομηλιές που φυτρώνουν στις πλαγιές τους.

ΦΛΑΜΟΥΡΙΑ: (Ιούνιος), Την ονομασία της την βλέπουμε επίσης και ως Τηλιά και είναι το δενδράκι που μας δίνει το αφέψημα του Τήλιου. Ανθίζει τον Ιούνιο και προσφέρει κυρίως νέκταρ.Το μέλι που μας φτιάχνουν οι μελισσούλες μας απο την φλαμουριά είναι ανοικτόχρωμο και έχει εξαιρετικό άρωμα και ευχάριστη γεύση.

ΦΡΑΟΥΛΙΑ: (Μάϊος - Ιούνιος). Πολυετές ποώδες φυτό μικρού αναστήματος. Τα άνθη που σχηματίζονται κατά ομάδες πάνω σε ταξιανθία σύνθετου σκιαδίου είναι συνήθως ερμαφρόδιτα. Κάθε άνθος αποτελείται από τον κάλυκα που έχει διπλή σειρά σεπάλων και τη στεφάνη με τα πέταλα που συνήθως είναι λευκού χρώματος. Η ανθοδόχη έχει σχήμα κωνικό και φέρει πολλούς στήμονες και ύπερους. Από μελισσοκομικής πλευράς δεν είναι σημαντικό φυτό. Το νέκταρ που παράγουν τα άνθη της είναι λίγο σε ποσότητα (0,6-0,8 mg άνθος/ημέρα) και σχετικά φτωχό σε σάκχαρα (18-25%). Αντίθετα η γύρη αποζημιώνει τις μέλισσες γιατί είναι αρκετή και καλής ποιότητας. Είναι φυτό που προσελκύει πολλές μέλισσες.

ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΑ: (Μάρτιος). Φυλλοβόλο δέντρο με τελικό ύψος τα 5 m και φύλλα καρδιόσχημα, οδοντωτά, ανοιχτοπράσινα, ελαφρά χνουδωτά. Τα άνθη της έχουν διαφορές μεταξύ τους, τα μέν αρσενικά σχηματίζουν μακριές ταξιανθίες ενώ στα θηλυκά οι ταξιανθίες είναι μικρές και περιβάλλονται από λέπια. Καλλιεργείται για τους καρπούς της, τα γνωστά σε όλους φουντούκια, που έχουν σχήμα στρογγυλό, με σκληρό περικάρπιο. Είναι φυτό που αναπτύσσεται γρήγορα σε υγρά και δροσερά μέρη, αντέχει δε στο ψύχος και σε όλους τους τύπους εδαφών. Δίνει γύρη χρώματος ωχροκίτρινου.

ΧΑΡΟΥΠΙΑ: (Σεπτέμβριος - Νοέμβριος). Δίνει πολύ καλή ανάπτυξη και μέλι με ιδιαίτερη γεύση που σε πολλούς δεν αρέσει. Υπάρχουν άγριες (μονό γύρη) και ήμερες (Νέκταρ και γύρη). Υπάρχει στις νησιωτικές και παραθαλάσσιες νότιες περιοχές. Πολλαπλασιάζεται με σπόρους και παραβλαστήματα.